artikel
Casus
Een 64-jarige patiënt met terminale nierinsufficiëntie op basis van diabetische nefropathie werd behandeld met peritoneale dialyse. Vanwege aanwijzingen voor katheterobstructie werd er een buikoverzichtsfoto gemaakt (figuur). Die toonde een goed geplaatste peritoneale katheter, maar daarnaast duidelijke verkalking van vaatstructuren in het kleine bekken. Tevens werden 2 symmetrische radiopake strengen gezien, waarvan de lokalisatie alsmede de densiteit het meest compatibel waren met verkalkte vasa deferentia. Dit beeld illustreert de toegenomen extraossale verkalking bij dialysepatiënten en diabetici. Naast de klassieke atherosclerose, een primair intimaproces, is er dan tevens mediasclerose. Dit fenomeen is bekend als sclerose van Mönckeberg. Terwijl intimasclerose herkenbaar is aan onregelmatige vaatwanddensiteiten, wordt mediasclerose bij röntgenologisch onderzoek gekenmerkt door een continue, diffuse, vaak over de hele wandomtrek verbreide densiteit. Klinisch leidt intimasclerose door stenosevorming tot ischemische complicaties; mediasclerose veroorzaakt een toename van arteriële stijfheid. De versterkte atherosclerose en de mediasclerose zijn bij dialysepatiënten belangrijke risicofactoren voor cardiovasculaire sterfte. De extraossale verkalking is een actief proces dat vele kenmerken deelt met het botmetabolisme; in dit proces spelen gladde spiercellen een centrale rol. Dit is mogelijk de verklaring voor de uitgesproken verkalking van de vasa deferentia bij deze patiënt. Het gaat om een toevalsbevinding die geen behandeling behoeft. Uiteraard moet men de calcium-fosfaathuishouding bij deze patiënt goed in de gaten blijven houden.
Diagnose
Mediasclerose en verkalkte vasa deferentia.
Artikelinformatie
Reacties