De opkomst van medische statistiek en epidemiologie in het klinisch wetenschappelijk onderzoek van de afgelopen eeuw

- In the first decades of this century clinical scientific research was carried out within the way of thinking of the experimental medicine of Claude Bernard, in which physicians-researchers tried to replicate laboratory findings at the bedside. Two developments ensued: the advent of the socalled fundamental disciplines with experiments at the cellular and molecular level, and the statistical and epidemiological way of thinking in medicine. Important in the beginning of statistics was Austin Bradford Hill. Chronic disease epidemiology originated in Britain, but was further developed by investigators of the universities of Harvard, Johns Hopkins and Yale (United States of America) and of McMaster (Canada). In the Netherlands epidemiology departments were introduced in the universities in the seventies and their growth was stimulated by fund-raising and collecting charities.

Samenvatting

In de eerste decennia van de huidige eeuw was het klinisch wetenschappelijk onderzoek vrijwel uitsluitend gebaseerd op het gedachtegoed van de ‘experimentele geneeskunde’ van Claude Bernard, waarbij arts-onderzoekers probeerden om laboratoriumexperimenten na te bootsen aan het ziekbed. Vervolgens deden zich twee ontwikkelingen voor: de ‘basiswetenschappen’ dienden zich aan met experimenten op cellulair en moleculair niveau, en het statistisch en epidemiologisch redeneren in de geneeskunde kwam op. Aan het begin van de statistiek is de naam van Austin Bradford Hill verbonden. De epidemiologie van chronische ziekten ontstond in Engeland, doch aan de verdere ontwikkeling hebben vooral de onderzoekers van de universiteiten van Harvard, Johns Hopkins en Yale (Verenigde Staten) en van McMaster (Canada) bijgedragen. In Nederland ontstonden in de jaren zeventig epidemiologieafdelingen aan de universiteiten, waarbij de collectebusfondsen een stimulerende invloed hadden.