De complexiteit van dokteren voor kwetsbare ouderen

Medicine for frail elderly patients is complex because of the omnipresent multimorbidity, multicausality, the high risk of adverse effects, lack of an evidence base for guideline-based treatment options, and the predominance of quality of life-related outcomes, rather than mortality and morbidity. This complexity puts off most medical students, while there is a requirement for physicians who like and are well trained to work with frail older persons. Luckily, there are signs of increasing interest, for example in the excellent introduction to geriatric medicine written by author/surgeon Atul Gawande in his last book “Being mortal” (2014). With this commentary, this journal is starting a series presenting new research findings, insights and case studies on frail older patients in order to spread the expanding knowledge base of geriatrics, and suggest tools for working effectively with this fast-growing, complex but rewarding patient group.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

In de serie Oud,(g)een probleem? publiceren we het komend jaar een groot aantal artikelen over complexe zorg voor ouderen. De serie is deels gebaseerd op uitkomsten van het onderzoeksprogramma Nationaal Programma Ouderen. Jacobijn Gussekloo, hoogleraar huisartsgeneeskunde in het LUMC, en Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie in het Radboudmc , vormen de gastredactie.

De medische zorg voor patiënten wordt complexer naarmate zij meer chronische aandoeningen tegelijk hebben, kwetsbaarder worden voor acute bijkomende ziekten en complicaties, en verschillende behandeldoelen hebben.1 Dit zijn 3 essentiële kenmerken van oudere patiënten. Hierbij is hun leeftijd op zich geen complicerende factor.

Voor zorgprofessionals wordt de medische zorgverlening aan ouderen nog complexer, omdat oudere patiënten vaak niet aan de relevante interventiestudies hebben meegedaan en er dus meestal geen passend bewijs voor de effectiviteit van deze interventies bij ouderen beschikbaar is. Wanneer behandelingen wel bewezen effectief zijn, zijn ze meestal multidisciplinair en samengesteld uit meerdere componenten, zoals de effectieve interventies voor val-preventie.2,3 Ook dat maakt implementatie van bewezen effectieve interventies voor kwetsbare ouderen lastig. Bovendien dient de behandelende dokter niet alleen rekening te houden met de medische aspecten, maar ook met zorg, welzijn en wonen, omdat de kwetsbare oudere patiënt vooral aan een integrale benadering meerwaarde ontleent.4,5…