De betekenis van de aspiratiecytologie voor de diagnostiek van maligne tumoren

Inleiding

Onder aspiratiecytologie (punctiecytologie) wordt verstaan onderzoek van celmateriaal verkregen door middel van punctie en aspiratie met een dunne naald (uitwendige diameter 0,6 tot 0,8 mm). De methode is niet nieuw. De eerste beschrijving van diagnostische puncties zou zijn gegeven door de Zwitser Lebert in 1851.1 De ontwikkeling van de methode hebben wij hoofdzakelijk te danken aan hematologisch georiënteerde clinici, zoals Mannheim in Duitsland, die in de dertiger jaren de grondslag heeft gelegd en, na de Tweede Wereldoorlog, aan Söderström en Franzén in Zweden en, in Nederland, aan P.Lopes Cardozo.2 De punctiecytologie werd door deze pioniers als een ‘kunst’ uitgevoerd. Dit had als bezwaar dat de diagnostische vaardigheid moeilijk overdraagbaar was. Hierin is verandering gekomen door het werk van Zajicek, die de cytologische beelden heeft gedefinieerd en het gehele gebied van de aspiratiecytologie heeft beschreven in twee monografieën.3 De aspiratiecytologie is nu opgenomen in het arsenaal van…