De behandeling van de open fractuur vóór Lister en de verzorging van de fatale beenbreuk van admiraal Michiel Adriaensz de Ruyter, 1676

- On 22 April 1676, Admiral De Ruyter suffered a fatal open fracture of the right lower leg during the naval battle near the Etna. The fleet doctor, Jan Mannart, and the two ship's surgeons treated the wound with brandy and prescribed rest, but fatal gangrene developed a few days later. Before Lister first reported his technique of antiseptic treatment in 1876, the possibilities for the treatment of open wounds were limited to cauterisation and application of hot oil. Until the middle of the 19th century, amputation of the wounded limb was the most obvious solution. Why amputation was not performed in the case of De Ruyter is unknown. Actually, however, amputation would probably have increased his chances of survival only to a limited extent.

Samenvatting

Op 22 april 1676 kreeg admiraal De Ruyter een fatale open onderbeenfractuur rechts tijdens de zeeslag bij de Etna. De vlootarts, Jan Mannart, en de twee scheepschirurgijns verzorgden de wond met brandewijn en schreven rust voor, maar enkele dagen later ontstond een fatale wondkoorts. Voor de behandeling van open wonden was men in de tijd voordat Lister in 1876 voor het eerst melding maakte van de antiseptische behandelmethode, aangewezen op cauteriseren en behandelen met hete olie. En tot het midden van de 19e eeuw was amputatie van het verwonde lidmaat de meest voor de hand liggende oplossing. Waarom men geen amputatie bij De Ruyter toepaste, is onbekend. Overigens had die ingreep zijn kans op overleven waarschijnlijk slechts in beperkte mate vergroot.