Daling in sterfte door coronaire hartziekten in de periode 1974-1992 grotendeels verklaarbaar door verandering in de risicofactoren cholesterol en rookgedrag

To ascertain to what extent the dramatic decrease in coronary heart disease (CHD) mortality from 1972 to the present can be attributed to a change in risk factors.

Design

Descriptive study based on literature data.

Setting

The Netherlands.

Methods

Changes in four risk factors were asessed: a survey on trends in average systolic and diastolic blood pressure and serum cholesterol from three national screening projects, conducted 1974-1980 among 30,000 men and women aged 37-43 years, 1981-1986 among 80,000 men aged 33-37 years, and 1987-1992 among 42,000 men and women aged 20-59 years, and the percentage of smokers observed by the Foundation on Public Health and Smoking in yearly surveys among 20,000 people from the age of 15. Using a preventable proportion calculation, the effect on mortality was estimated of the observed changes in these risk factors, applying published relative risks and regression coefficients for these risk factors for men. The estimated curves were compared with the coronary mortality curves observed by the Netherlands Central Bureau of Statistics.

Results

From 1974 to 1992 a substantial decrease in the percentage of smokers and in men a moderate decrease in average serum cholesterol level were observed. Serum cholesterol decreased little in women. Changes in blood pressure were not consistent. The calculations predicted a 33 decrease in CHD mortality; the decrease actually observed was 48 for men aged 20-69 and 42 for women.

Conclusion

It appears that by far the largest proportion of the decrease in CHD mortality can be explained by a decrease in the values of relevant risk factors (cholesterol and smoking) and only a small part by improved therapy.

Samenvatting

Doel

Inzicht verkrijgen in hoeverre de sterke daling in mortaliteit door coronaire hartziekten (CHZ) van 1972 tot heden in Nederland te verklaren is door veranderingen in risicofactoren.

Opzet

Descriptief onderzoek op basis van literatuurgegevens.

Plaats

Nederland.

Methoden

Een overzicht werd gemaakt van de ontwikkelingen in vier risicofactoren: gemiddelde systolische en diastolische bloeddrukwaarden en serumcholesterolwaarden uit drie nationale screeningsprojecten, uitgevoerd in 1974-1980 onder 30.000 mannen en vrouwen van 37-43 jaar, in 1981-1986 onder 80.000 mannen van 33-37 jaar en in 1987-1992 onder 42.000 mannen en vrouwen van 20-59 jaar, en het door de Stichting Volksgezondheid en Roken vastgestelde percentage rokers onder jaarlijks 20.000 Nederlanders vanaf 15 jaar. Met een ‘preventable proportion’-berekening werd het effect op de mortaliteit geschat van de waargenomen veranderingen in deze risicofactoren, uitgaande van gepubliceerde relatieve risico's en regressiecoëfficiënten voor deze risicofactoren voor mannen. De gevonden curven werden vergeleken met de geobserveerde daling in sterfte volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Resultaten

Over de periode 1974-1992 werd een aanzienlijke daling in percentage rokers en bij mannen een geringere daling in cholesterolwaarde geconstateerd. Bij vrouwen daalde de cholesterolwaarde in de twee screeningsperioden weinig. Bloeddrukveranderingen waren niet consistent. De kwantitatieve benadering voorspelde een daling in sterfte aan CHZ van 33; de geobserveerde daling bedroeg onder mannen van 20-69 jaar 48, onder vrouwen 42.

Conclusie

De aanzienlijke daling in mortaliteit door CHZ lijkt voor verreweg het grootste gedeelte verklaard te kunnen worden door een vermindering van de risicofactoren cholesterol en roken en slechts voor een gering gedeelte door een betere behandeling.