Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar
De zorg voor moslimpatiënten als voorbeeld

Cultuursensitieve communicatie bij het levenseinde

Klinische praktijk
Nienke de Graeff
Claudia Savelkoul
Adem Köse
Mohammed Ghaly
Cor B.M. Hoffer
Dave H.T. Tjan
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1410
Abstract
Abstract
Sluiten
Culturally sensitive communication in end-of-life care: the care for Muslim patients as an example

Suffering and death are an inevitable part of life. In our increasingly multicultural society, healthcare professionals are frequently confronted with ideas on suffering and death that are different from their own. As Muslims are the largest migrant group in the Netherlands, this article focuses specifically on their perspective, illustrated by a clinical case. The different experience of these phenomena, influenced by culture and religion, can lead to confusion and frustration for patients, their relatives, and healthcare professionals alike. It is essential that healthcare professionals are aware of both their own views and those of the patient, and have some knowledge of other cultures and religions. Healthcare professionals can use cultural (self-)reflection and culturally sensitive communication, examples of which are provided in this article, to build mutual trust and understanding. This may improve the patient-physician relationship and may make end-of-life communication, complex as it will ever be, a little more comprehensive.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Dames en Heren,

Verschillen in lijdens- en stervensvisie tussen patiënten en zorgverleners kunnen leiden tot misverstanden en frustraties bij alle partijen. Zorgprofessionals krijgen in onze multiculturele samenleving steeds vaker te maken met patiënten met een andere culturele en levensbeschouwelijke achtergrond. Omdat moslims relatief de grootste nieuwe groep patiënten vormen, richten wij ons als voorbeeld op hun religieuze en culturele achtergronden. Aan de hand van een casus beschrijven wij de levens-, lijdens- en stervensvisie vanuit de islamitische traditie en plaatsen we deze in multicultureel perspectief. Vervolgens relateren wij deze aan de Nederlandse medische praktijk.

Patiënt, een 82-jarige islamitische Marokkaans-Nederlandse man met een rectumcarcinoom met long- en levermetastasen – waarvoor hij werd behandeld met palliatieve chemotherapie –, werd op de longafdeling opgenomen met progressieve dyspneu. Een thoraxröntgenfoto toonde een infiltraat in de linker onderkwab, waarop hij antibiotica kreeg toegediend.

Binnen enkele uren werd de patiënt toenemend dyspnoïsch. Vanwege respiratoire uitputting, hypotensie…

Artikelinformatie
Aanvaard op

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1410
Vakgebied
IC-geneeskunde
Humaniora
Auteursinformatie

Ziekenhuis Gelderse Vallei, afd. Intensive Care, Ede.

Drs. N. de Graeff en drs. C. Savelkoul, aniossen intensive care; drs. D.H.T. Tjan, anesthesioloog-intensivist.

Academisch Medisch Centrum, afd. Geestelijke Verzorging, Amsterdam.

Drs. A. Köse, islamitisch geestelijk verzorger.

Cor Hoffer Advies, training & onderzoek cultuursensitief werken.

Dr. C.B.M. Hoffer, cultureel antropoloog en socioloog.

Hamad Bin Khalifa University, Research Center for Islamic Legislation & Ethics, Qatar.

Prof.dr. M. Ghaly, hoogleraar Islam en Biomedische Ethiek.

Contact drs. N. de Graeff (n.degraeff@gmail.com)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Nienke de Graeff ICMJE-formulier
Claudia Savelkoul ICMJE-formulier
Adem Köse ICMJE-formulier
Mohammed Ghaly ICMJE-formulier
Cor B.M. Hoffer ICMJE-formulier
Dave H.T. Tjan ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties