Complicatie van coronairangiografie bij een patiënte met sclerodermie

Op dit artikel zijn de volgende verbeteringen gekomen:

Ten onrechte staat geschreven dat coronairangiografie werd en wordt gebruikt om pulmonale hypertensie vast te stellen. Los van de coronairangiografie werd bij patiënt A met dat doel een invasieve rechtsdrukmeting verricht via de V. femoralis dextra. Daarom dienen de zinnen te vervallen waarin coronairangiografie wordt genoemd om pulmonale hypertensie vast te stellen, namelijk in de samenvatting, de eerste alinea van de inleiding, de tweede alinea van de beschrijving van patiënt A, en in de laatste zin onder het kopje ‘sclerodermie’ van de beschouwing. Ook dienen te vervallen in de beschouwing, onder het kopje ‘coronairangiografie’, de zin: ‘Waarom de cardioloog bij patiënt A koos voor toegang via de A. radialis is niet helemaal duidelijk.’ en in de leerpunten de zin: ‘om dit vast te stellen is coronairangiografie geïndiceerd.’

Sclerodermie is een auto-immuun collageenziekte met microvasculaire afwijkingen aan onder andere de huid, longen en hart. Pulmonale hypertensie is een potentieel levensbedreigende complicatie van sclerodermie. Diagnostische coronairangiografie is geïndiceerd voor het stellen van de diagnose ervan. Een 79-jarige patiënte, bekend wegens sclerodermie en het fenomeen van Raynaud, presenteerde zich met een koude en pijnlijke rechter hand met ulceratieve afwijkingen. Er bleek sprake van arteriële occlusie van de A. radialis na het ondergaan van een coronairangiografie. Aanvankelijk was er toename van afwijkingen, maar na behandeling met bosentan trad verbetering op. Als bij de coronairangiografie voor toegang via de A. femoralis was gekozen, had deze complicatie vermeden kunnen worden. Deze casus benadrukt het belang van aandacht voor voorgeschiedenis en comorbiditeit bij het verrichten van invasieve diagnostiek.