Bewaking van de veiligheid van deelnemers aan gerandomiseerd klinisch onderzoek: grondslagen en methoden

- Prior to conducting a randomised trial, permission must be obtained from the medical ethics committee (METC). The METC assesses the relevance of the trial and the appropriateness of the chosen study methods. It also weighs the clinical/scientific relevance against the potential benefits, risks and burdens for participants.

- Monitoring interim data is the responsibility of an independent data monitoring committee (DMC), comprised of experts in the relevant field. The DMC provides recommendations to the study directors regarding the continuation, amendment or possibly early stopping of the study (when participant safety becomes an issue or when the trial aims are achieved earlier than expected).

- Reported adverse events are interpreted clinically by the DMC in the context of available safety data. A statistical protocol for this process cannot be defined prospectively.

- A strict statistical protocol can be defined prospectively for the interim analysis of the efficacy of the investigational intervention. In some cases, the results can be so convincing that the study can be stopped early. In other cases, the differences between groups may be smaller than expected, and increasing the size of the study groups can be considered.

- In a blinded study, only an independent statistician is aware of the treatment codes. The chair of the DMC also possesses a sealed envelope containing the codes. The envelope can be opened at the request of the entire DMC.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:674-8

Samenvatting

- Bij het uitvoeren van een gerandomiseerd onderzoek is vooraf toestemming nodig van de medisch-ethische toetsingscommissie (METC). Deze beoordeelt de relevantie van de vraagstelling en de juistheid van de gekozen methoden van onderzoek en weegt het klinisch-wetenschappelijke belang af tegen mogelijke voordelen, risico’s en de belasting van de deelnemers.

- De bewaking van de tussentijdse gegevens is de taak van de onafhankelijke datamonitoringcommissie (DMC), die uit een groep vakinhoudelijke experts bestaat. Zij brengt adviezen uit aan de onderzoeksleiding over voortzetting, wijziging of, soms voortijdige, beëindiging van de studie (wanneer de veiligheid van de deelnemers in het geding is of wanneer de doelstellingen van het onderzoek voortijdig gerealiseerd zijn).

- Gemelde bijwerkingen worden klinisch geïnterpreteerd door de DMC op basis van beschikbare veiligheidsgegevens. Hiervoor kan vooraf geen statistisch protocol vastgelegd worden.

- Voor het tussentijds analyseren van de werkzaamheid van de onderzochte behandelingen is van tevoren wel een strikt statistisch protocol vastgelegd. Soms zijn de resultaten zo duidelijk dat de studie voortijdig beëindigd kan worden, soms zijn de verschillen tussen de groepen kleiner dan verwacht en kan worden overwogen de groepsgrootte te verhogen.

- Bij een gemaskeerd onderzoek is alleen een onafhankelijk statisticus op de hoogte van de behandelingscodes. Daarnaast beschikt de voorzitter van de DMC over een verzegelde envelop met de code die geopend kan worden op besluit van de voltallige DMC.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:674-8