Bepaling van de nierfunctie volgens de NHG-standaard 'Diabetes mellitus type 2': kans op overschatting van het aantal diabetespatiënten met nierfunctieproblemen

Doel

Voor het schatten van de nierfunctie (‘estimated’ glomerulaire filtratiesnelheid; eGFR) wordt in de nieuwe NHG-standaard ‘Diabetes mellitus type 2’ aangeraden gebruik te maken van 2 formules, die van Cockcroft en Gault (CG) en die van de ‘Modification of diet in renal disease’(MDRD)-studie. Een verlaagde klaring kan reden voor verwijzing zijn. De gevolgen van dit advies werden nagegaan in een cohort van patiënten met diabetes mellitus type 2 (DM2).

Opzet

Inventariserend onderzoek.

Methode

Binnen het ‘Zwolle outpatient diabetes project integrating available care’(ZODIAC)-onderzoek werd in het jaarcohort 2005 bij 6224 patiënten met DM2 de eGFR berekend met de CG-, de vetvrije-massa-CG- en de MDRD-formule.

Resultaten

Afhankelijk van de gebruikte rekenmethode had 31-63 van de beschreven populatie een eGFR van 30-59 ml/min (bij de MDRD-formule: ml/min/1,73 m²), waarvoor verwijzing wordt aanbevolen, en 1-11 van de populatie een eGFR onder de 30 ml/min (ml/min/1,73 m²) (referentiewaarde: ≥ 90 ml/min (ml/min/1,73 m²)), waarvoor verwijzing noodzakelijk is. Zeker bij een leeftijd boven de 70 jaar (bij de vetvrije-massa-CG-formule zelfs boven de 50 jaar) bleek het aantal patiënten met een eGFR < 60 ml/min (ml/min/1,73 m²) in de meerderheid.

Conclusies

De afname van de eGFR kan een weergave zijn van het bestaan van een nierziekte, maar wordt bij gebruik van de formules mede verklaard door het toenemen van de leeftijd. Op grond hiervan dienen bij de interpretatie van de eGFR ook andere factoren in aanmerking te worden genomen voordat men concludeert dat er een manifeste nierziekte is en een daarmee samenhangend verhoogd cardiovasculair risico.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1024-8