Samenvatting
Sulcus-superiortumoren, ook wel Pancoast-tumoren genoemd, zijn niet-kleincellige longtumoren met een specifieke symptomatologie en behandeling als gevolg van hun lokalisatie in de longtop.
Dit type tumoren wordt zelden in een vroeg stadium als zodanig herkend omdat de incidentie laag is en symptomen laat optreden.
Schouderpijn, al dan niet uitstralend naar de ipsilaterale arm of hand, en het Horner-syndroom zijn vaak de eerste symptomen.
De huidige standaardbehandeling bestaat uit gelijktijdige chemo- en radiotherapie gevolgd door resectie van de tumor en betrokken aangrenzende structuren; deze behandeling resulteert in een 5-jaarsoverleving tot boven de 50%.
Lokaal invasieve groei, mediastinale lymfekliermetastasering en – bij een geselecteerde groep patiënten – metastasen op afstand zijn niet noodzakelijkerwijs een contra-indicatie voor chirurgische resectie.
Patiënten die een complete tumorresectie hebben ondergaan of een pathologisch complete respons na inductietherapie vertonen, hebben een significant betere overleving.
De behandeling van patiënten met een sulcus-superiortumor vindt plaats door een multidisciplinair team; gezien de complexiteit van de behandeling verdient het aanbeveling om deze plaats te laten vinden in een gespecialiseerd centrum.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Herkennen sulcus-superiortumor
Het duurt inderdaad vaak te lang voordat deze diagnose gesteld wordt. Tintelingen in de oksel
kunnen echter een vroege aanwijzing zijn voor deze diagnose. Een klacht van tintelingen in de oksel moet dus leiden tot Ct of MRI van de longtop.
Wil Hoefnagels, neuroloog, Ziekenhuis Zorgsaam Zeeuws-Vlaanderen
Zie: Hoefnagels WAJ, Roos RAC. Sinister tingling in the axilla. J R Soc Med 1991; 84:372.
Herkennen sulcus-superiortumor (antwoord auteurs)
Wij danken collega Hoefnagels voor bovenstaande aanvulling. Een Pancoast tumor kan inderdaad gepaard gaan met tintelingen en sensibiliteitsstoornissen van de oksel wanneer bijvoorbeeld de T1 tak van de plexus brachialis is aangedaan. Bij risicopatiënten met sensibele stoornissen in de arm- en schouderregio moet dan ook aanvullende beeldvorming worden overwogen.
C. Vos
Diagnostiek pancoasttumor
Uw bijdrage over de behandeling van sulcus-superiortumoren heb ik erg gewaardeerd. Met uw berekening dat een huisarts in zijn praktijkjaren 1 a 2 sulcus-superiortumoren meemaakt ben ik het volledig eens. Inderdaad heb ik twee patiënten gekend.
Formijne vermeldde in het leerboek van 1964 dat de clavicula ook moest worden gepercuteerd. Dat gebeurt echter niet zo maar. Bij een van mijn patiënten was de percussie van de clavicula die zelf als plessiemeter diende, evident mat boven de longtoptumor. Misschien is een directe percussie van de clavicula zonder de vinger als prlessiemeter te gebruiken een aandachtspunt als een arts aan de mogelijkheid van een longtoptumor denkt.
Raymond Leclerq, deeltijdcocent geneeskunde Universiteit Maastriht
Diagnostiek pancoasttumor (antwoord auteur)
Dank voor uw reactie. Wij zijn niet bekend met de door u genoemde techniek. Hoewel het een interessante suggestie is, hebben wij twijfels over de negatief voorspellende waarde ervan. Ongeacht van de bevindingen zal toch nadere diagnostiek worden verricht wanneer gedacht wordt aan een sulcus superior tumor.
Niels Vos