Methodologie van onderzoek 6: predictiemodel op basis van klinische trials

Behandeleffect bij individuele patiënten voorspellen*

Klinische praktijk
J.A.N. (Jannick) Dorresteijn
A.M.J. (Annemarie) Wassink
Ewout W. Steyerberg,
Yolanda van der Graaf
F.L.J. (Frank) Visseren
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A4510
Abstract

Samenvatting

  • Van een behandeling die is onderzocht in een klinische trial worden vaak alleen het gemiddelde behandeleffect gerapporteerd. Het behandeleffect van individuele patiënten wijkt vrijwel altijd af van dit gemiddelde.

  • Vóór een behandeling begint kan het te verwachten effect worden voorspeld op basis van de klinische kenmerken van een individuele patiënt door gebruik te maken van bestaande risicoscores of een nieuw predictiemodel

  • Op basis van gegevens van de 'Justification for the use of statins in prevention' (JUPITER)-trial maakten wij een predictiemodel voor de primaire preventie van cardiovasculaire ziekte met rosuvastatine.

  • Wij concluderen dat het individuele behandeleffect van rosuvastatine eenvoudiger en betrouwbaar kan worden geschat aan de hand van het absolute risico van een patiënt op cardiovasculaire ziekte en het relatieve behandeleffect uit de trial.

  • In de spreekkamer kan het verwachte individuele behandeleffect worden afgewogen tegen de potentiële nadelen van een behandeling. Voor deze afweging introduceren wij het begrip ‘number willing to treat’, het maximale aantal patiënten dat men wil behandelen om bij 1 patiënt het gewenste resultaat te bereiken.

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in BMJ (2011;343:d5888) met als titel ‘Estimating treatment effects for individual patients based on the results of randomised clinical trials’. Afgedrukt met toestemming.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, Utrecht.

Afd. Vasculaire Geneeskunde: drs. J.A.N. Dorresteijn, arts en epidemioloog; dr. A.M.J. Wassink, internist-vasculair geneeskundige; prof.dr. F.L.J. Visseren, internist en epidemioloog.

Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde: prof.dr. Y. van der Graaf, epidemioloog.

Erasmus MC, afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg, Rotterdam.

Prof.dr. E.W. Steyerberg, statisticus.

Contact prof.dr. F.L.J. Visseren (F.L.J.Visseren@umcutrecht.nl)

Verantwoording

Paul M Ridker, Nina P. Paynter en Nancy R. Cook droegen bij aan het oorspronkelijke manuscript waarop dit artikel is gebaseerd.
Belangenconflict: het instituut waar F. Visseren werkzaam is ontving onderzoekssubsidies van Merck, ZonMW en Catharijne Foundation Utrecht, en daarnaast vergoedingen voor lezingen van Merck en Astra Zeneca. Y. van der Graaf is adjunct-hoofdredacteur bij het NTvG. Financiële ondersteuning voor dit artikel: geen gemeld.
Aanvaard op 29 maart 2012

Auteur Belangenverstrengeling
J.A.N. (Jannick) Dorresteijn ICMJE-formulier
A.M.J. (Annemarie) Wassink ICMJE-formulier
Ewout W. Steyerberg, ICMJE-formulier
Yolanda van der Graaf ICMJE-formulier
F.L.J. (Frank) Visseren ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Methodologie van onderzoek
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties