artikel
Per jaar ondergaan in Nederland 16.000 mensen een appendectomie. Een nog veel groter aantal wordt jaarlijks onder verdenking van appendicitis op de SEH geëvalueerd. Dat is veel!
Van de mensen die uiteindelijk een appendectomie ondergaan, blijkt circa een op de zes geen ontsteking van de appendix te hebben. Zo’n 2500 onnodige appendectomieën per jaar: niet gering!
Vroeger dachten chirurgen dat hun hand op een buik wel voldoende was om te beoordelen of ze een appendectomie moesten verrichten. Dat is verleden tijd. De richtlijn over acute appendicitis die we deze week op de website publiceren (snel zoeken: A303) propageert aanvullende echografie en eventueel een CT-scan om de diagnose scherper te stellen. Daarmee kunnen we onnodige operaties voorkomen. Een onderzoek uit het St. Antoniusziekenhuis in Nieuwegein onderbouwt deze werkwijze (bl. 795). Van Laarhoven en Eeftinck Schattenkerk constateren in hun commentaar op de richtlijn (bl. 792) dat een afname van het verwijderen van niet ontstoken appendices slechts bereikt kan worden in centra met gespecialiseerde radiologen, doordat in een algemeen ziekenhuis de kans groter is dat het onderzoek wordt verricht door een onvoldoende ervaren radioloog. Een kritische opmerking, die te denken geeft. Toch ligt de oplossing mijns inziens niet in het blijven accepteren van het oude adagium ‘in doubt, cut it out’, maar veeleer in het optimaliseren van de diagnostische mogelijkheden binnen de radiologie. Aan het benodigde aantal patiënten om de vereiste ervaring op te bouwen, kan het niet liggen.
Over de therapie bij een eenmaal vastgestelde appendicitis acuta lijkt in de richtlijn niet veel controverse te bestaan. Het advies is rechtlijnig en algemeen geaccepteerd: opereer. Hoewel? Er komt steeds meer bewijs dat een appendicitis ook primair medicamenteus kan worden behandeld. De eerste gerandomiseerde trial waarbij ongeselecteerde patiënten met de diagnose ‘appendicitis acuta’ in de experimentele arm primair met antibiotica werden behandeld, is recentelijk gepubliceerd. Dit onderzoek liet een aanzienlijke afname van het aantal operaties zien (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19358184).
Mijn verwachting is dat op termijn door het verder verbeteren van de diagnostiek en het inzetten van antibiotische therapie minder vaak zal worden overgegaan tot appendectomie.
Reacties