Anafylactische shock na injectie van patentblauw voor schildwachtklieronderzoek

Klinische praktijk
J.C. van der Horst
M.J.J.M. de Bock
J.H.G. Klinkenbijl
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2001;145:2086-8
Abstract

Samenvatting

Bij een 18-jarige vrouw ontstond een anafylactische shock na intracutane injectie met patentblauw tijdens schildwachtklieronderzoek na een reeds vastgesteld melanoom. Allergologisch onderzoek door middel van intracutane tests toonde positieve reacties op patentblauw, maar ook op enkele spierrelaxantia en op morfine. De anafylactische shock werd waarschijnlijk veroorzaakt door patentblauw (Bleu patenté V ‘Guerbet’). Met een dergelijke reactie moet men rekening houden bij schildwachtklieronderzoek. De operatie werd na enkele dagen afgerond onder epidurale anesthesie en met technetium-99m-zwavelcolloïde ter detectie van de schildwachtklier.

Auteursinformatie

Ziekenhuis Rijnstate, Postbus 9555, 6800 TA Arnhem.

Afd. Dermatologie: J.C.van der Horst, dermatoloog.

Afd. Anesthesiologie: M.J.J.M.de Bock, anesthesioloog.

Afd. Chirurgie: dr.J.H.G.Klinkenbijl, chirurg.

Contact J.C.van der Horst

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Groningen, oktober 2001,

De anafylactische reactie op patentblauw, zoals beschreven is door Van der Horst et al. (2001:2086-8), hebben wij ook vastgesteld bij een schildwachtklierprocedure voor mammacarcinoom en hierover wordt binnenkort elders gepubliceerd.1 Wij hebben voorts een aantal minder heftige allergische (urticariële) reacties gezien.

Deze complicaties nopen dus tot alertheid en een zeer zorgvuldige indicatiestelling. Ik wil daarom nog eens benadrukken dat in tegenstelling tot bij het mammacarcinoom de schildwachtklierprocedure bij het melanoom nog experimenteel is en dat hier de voordelen niet vaststaan.2 Ondanks de vermeende theoretische voordelen3 mogen patiënten naar mijn mening slechts aan een dergelijke procedure blootgesteld worden in het kader van een wetenschappelijk onderzoek, zoals de ‘Multicenter selective lymphadenectomy trial’, die een antwoord zal geven over de waarde van de schildwachtklier bij het melanoom.

J. de Vries
Literatuur
  1. Hagen AJ ten, Heide S van der, Skalnik D, Vries J de, Dubois AEJ. Anaphylactic reaction after patent blue injection during a sentinel node procedure for breast cancer. Anesthesiology [ter perse].

  2. Jansen L, Nieweg OE, Peterse JL, Hoefnagel CA, Olmos RA, Kroon BBR. Reliability of sentinel lymph node biopsy for staging melanoma. Br J Surg 2000;87:484-9.

  3. McMasters KM, Reintgen DS, Ross MI, Gershenwald JE, Edwards MJ, Sober A, et al. Sentinel lymph node biopsy for melanoma: controversy despite widespread agreement. J Clin Oncol 2001;19:2851-5.

J.C.
van der Horst

Arnhem, november 2001,

Wij zijn het geheel eens met de stelling van collega De Vries dat de voordelen van deze procedure nog niet vaststaan, zij het dat de waarde daarvan als middel voor stagering minder omstreden is.1 Schildwachtklieronderzoek moet dan ook alleen uitgevoerd worden als daar consequenties aan verbonden worden.

Ten eerste is in onze regio het beleid dat bij een positieve schildwachtklier een electieve lymfklierdissectie van het betreffende station wordt uitgevoerd, behalve bij de hoofd-halslokalisaties van het primaire melanoom.

Ten tweede wordt aan patiënten met een positieve schildwachtklier altijd aangeboden te participeren in wetenschappelijke trials, bijvoorbeeld 18991 en 18961 van de European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC). Tevens wordt bij een positieve schildwachtklier disseminatieonderzoek gedaan met een positronemissietomografie(PET)-scan; zijn daarbij afwijkingen te zien, dan worden deze bevestigd door middel van bijvoorbeeld een CT-scan (indien mogelijk met cytologische bevestiging). Op het moment dat een patiënt metastasen op afstand heeft, komt hij of zij in aanmerking om te participeren in de EORTC-trial 18951. De intake van patiënten loopt altijd via het Universitair Medisch Centrum St Radboud te Nijmegen, afdeling Medische Oncologie.

Kortom, in onze setting lijkt het zeker gewenst schildwachtklieronderzoek uit te voeren bij patiënten met een melanoom met een Breslow-dikte van meer dan 1,0 mm.

J.C. van der Horst
M.J.J.M. de Bock
J.H.G. Klinkenbijl
Literatuur
  1. Russell-Jones R, Acland K. Sentinel node biopsy in the management of malignant melanoma. Clin Exp Dermatol 2001;26:463-8.