Agranulocytose en septische shock na metamizolgebruik

Background

Metamizole is an analgesic, the orally administered form of which was withdrawn in the Netherlands in 1989 due to an unacceptably high incidence of agranulocytosis. However, later studies showed a much lower incidence and since 2013 the use of metamizole has been recommended by the national guideline on postoperative pain.

Case description

A 58-year-old woman was referred by her general practitioner to our hospital with suspected diverticulitis. Three days previously the patient had returned from a four-week period of rehabilitation at a German spa following hip replacement surgery. She had been using metamizole since the operation. Within hours of admission, the patient developed septic shock and was transferred to the intensive care unit. Laboratory tests revealed severe neutropenia of 0.2 × 10⁹/l. Treatment consisted of filgrastim, piperacillin/tazobactam and haemodynamic support. After five days the patient was sufficiently recovered to return to the ward.

Conclusion

Metamizole-related agranulocytosis is rare but potentially life-threatening. This condition is expected to occur more frequently as the use of metamizole in the Netherlands increases.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Samenvatting

Achtergrond

Metamizol is een analgeticum, waarvan de orale toedieningsvorm in 1989 van de Nederlandse markt werd gehaald vanwege een onacceptabel hoge incidentie van agranulocytose. Latere studies toonden echter een veel lagere incidentie en sinds 2013 is gebruik van metamizol opgenomen in de richtlijn ‘Postoperatieve pijn’.

Casus

Een 58-jarige vrouw werd door de huisarts verwezen vanwege een vermoedelijke diverticulitis. Tot 3 dagen daarvoor had patiënte gedurende 4 weken gerevalideerd in een Duits kuuroord na een heupvervanging. Sinds de operatie gebruikte ze metamizol. Binnen enkele uren na opname ontwikkelde patiënte septische shock en werd zij overgeplaatst naar de IC. Laboratoriumonderzoek toonde een ernstige leukopenie van 0,2 x 10⁹/l. Na behandeling met filgrastim en piperacilline/tazobactam en hemodynamische ondersteuning kon patiënte 5 dagen later terug naar de verpleegafdeling voor verder herstel.

Conclusie

Metamizolgerelateerde agranulocytose is zeldzaam maar potentieel levensbedreigend. Deze aandoening kan vaker voorkomen nu het gebruik van metamizol in Nederland toeneemt.