Aderlating; een verdwenen populair therapeuticum

Aderlating of bloedontlasting, gebaseerd op de humorale pathologie van Hippocrates en Galenus, werd duizenden jaren op verschillende manieren toegepast: flebotomie, ‘koppen zetten’ en toepassing van bloedzuigers. Er bestond een ruime indicatie om deze behandeling uit te voeren. P.C.A.Louis toonde in de 19e eeuw aan dat verbloeding bij pneumonie geen optimale therapie was. Zijn studie was opgezet volgens de eerste epidemiologische principes. Deze droeg bij aan het verdwijnen van aderlating, tezamen met de opkomst van de cellulaire pathologie van Virchow. Bloedzuigerbehandeling heeft in de 21e eeuw nog een plaats in de geneeskunde door toepassing van enzymen uit het speeksel van de bloedzuiger.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:206-211