Is acetazolamide een zinvolle toevoeging bij hartfalen?

Waarom dit onderzoek?

Acetazolamide is een koolzuuranhydraseremmer die de reabsorptie van natrium vermindert in de proximale tubulus. Mogelijk kan acetazolamide de werkzaamheid van lisdiuretica verbeteren bij patiënten met acuut gedecompenseerd hartfalen met volumeoverbelasting, waardoor een grotere en snellere ontwatering bereikt kan worden.

Onderzoeksvraag

Is het zinvol om acetazolamide toe te voegen aan de behandeling met een lisdiureticum bij patiënten met acuut gedecompenseerd hartfalen?

Hoe werd dit onderzocht?

De onderzoekers verrichtten een multicentrisch, dubbelblind, gerandomiseerd, placebogecontroleerd onderzoek onder patiënten met acuut gedecompenseerd hartfalen, de ADVOR-trial. Patiënten hadden klinische verschijnselen van volumeoverbelasting – dat wil zeggen: oedeem, pleura-effusie of ascites – en een NT-proBNP-concentratie > 250 pg/ml. Deelnemers werden gerandomiseerd tussen acetazolamide (500 mg 1 dd) of placebo, als aanvulling op de intraveneuze toediening van een lisdiureticum. De primaire uitkomstmaat was succesvolle ontwatering, gedefinieerd als de afwezigheid van klinische verschijnselen van volumeoverbelasting binnen 3 dagen na randomisatie en de afwezigheid van een indicatie voor het intensiveren van de behandeling. De belangrijkste secundaire uitkomstmaat was samengesteld uit sterfte door alle oorzaken en een heropname in het ziekenhuis vanwege hartfalen binnen 3 maanden. Ook werd de veiligheid van de behandelingen onderzocht.

Belangrijkste resultaten

In totaal werden 519 patiënten gerandomiseerd tussen acetazolamide (n = 259) en placebo (n = 260) in 27 Belgische ziekenhuizen (gemiddelde leeftijd: 78,2 jaar; 37,4% vrouw). Bij 108 (42,2%) patiënten die acetazolamide kregen en bij 79 (30,5%) patiënten die placebo kregen, resulteerde de behandeling in succesvolle ontwatering (relatief risico: 1,46; 95%-BI: 1,17-1,82). In de interventiegroep kwamen 76 (29,7%) patiënten te overlijden – ongeacht de oorzaak – of werden heropgenomen in het ziekenhuis vanwege hartfalen, vergeleken met 72 (27,8%) patiënten in de placebogroep (hazardratio: 1,07; 95%-BI: 0,78-1,48). Tijdens de behandeling traden een verslechterde nierfunctie, ernstige metabole acidose, hypokaliëmie en hypotensie in beide groepen even vaak op.