Samenvatting
Achtergrond
Cognitieve achteruitgang geeft een verhoogd risico op onjuist gebruik van medicatie en een auto-intoxicatie als gevolg daarvan.
Casus
Wij beschrijven de ziektegeschiedenis van een 68-jarige comateuze en hypotherme patiënte, bij wie er sprake bleek te zijn van een onbedoelde auto-intoxicatie met een tricyclisch antidepressivum (TCA). Bijzonder was dat patiënte geen cardiale- of hemodynamische afwijkingen had, hoewel die zowel bij hypothermie als bij een intoxicatie met een TCA te verwachten zijn.
Conclusie
Bij een patiënt met hypothermie en een coma moet er, naast primair neurologische- of metabole oorzaken, ook worden gedacht aan een intoxicatie. Hierbij is een goede (hetero-)anamnese van belang, met aandacht voor het pre-existent cognitief functioneren. Vroegtijdige screening op intoxicaties is aan te raden bij patiënten met een coma en hypothermie die pre-existent cognitief verminderd functioneren, ook wanneer een kenmerkend toxidroom ontbreekt.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Reactie op artikel
Beste Auteurs,
Als apotheker heb ik met veel interesse uw artikel gelezen. Ik heb echter wel wat aanmerkingen.
De notie dat desloratidine kan zorgen voor een coma lijkt mij niet heel erg aannemelijk bij dergelijk hoge amitriptyline spiegels. Amitriptyline heeft zelf namelijk anti-histaminerge (H1) activiteit. [1]
Ik mis de tijdsrelatie tussen het moment van inname en de klinische presentatie. Zoals het NVIC in haar monografie aangeeft, zijn er verschillende fasen bij een overdosering.[2] De patiënt zat, zoals jullie al aangaven, in de fase met depressie van het CZS. Het anti-cholinerge toxidroom als primair diagnosticum is dan waarschijnlijk niet meer op zijn plaats. Daarnaast is de relatieve korte duur van het coma bij deze patiënt terug te vinden in de monografie van het NVIC. [3]
Gezien het ratio van de gevonden plasmaspiegels, amitrip:nortrip (7/1), is er hoogstwaarschijnlijk sprake van een CYP2C19 IM/PM. Als er ook nog spiegelinformatie is over de metabolieten (hydroxynortriptyline en hydroxamitriptyline) zou een CYP2D6 polymorfisme gevonden worden. Zijn die laatste gegevens ook beschikbaar?
[1] Katzung, Bertram G., Susan B. Masters, and Anthony J. Trevor. 2012. Basic & clinical pharmacology. New York: McGraw-Hill Medical. Chapter
[2] Volledige stofmonografie over Amitriptyline. Utrecht: Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum; 2021.
[3] TDM monografie TCA's: https://tdm-monografie.org/monografie/tca-tricyclische-antidepressiva