Waaraan stierven Amsterdammers in de loop der eeuwen? Vanaf 1554 werd dat bijgehouden. Analyse van al die opgetekende doodsoorzaken brengt behalve grote veranderingen ook interessante constanten aan het licht.
Samenvatting
Tussen 1554 en 2021 is het aantal en de ernst van epidemieën in Amsterdam sterk afgenomen. De afname van epidemische uitbraken, zoals die van de pest, pokken en cholera, liep parallel aan de afname in de chronische sterfte aan endemische kwalen en ziekten, zoals aan tuberculose, malaria en dysenterie. Over de reden van deze afnames bestaan verschillende theorieën, die elkaar niet per se uitsluiten: betere voeding, grotere welvaart, toenemend altruïsme en een groeiend inzicht in oorzaak en gevolg met gerichte medische en ‘public health’-maatregelen. In het kruitvat van chronische armoede en slechte volksgezondheid vormden sociale crises als oorlog, migratie en natuurrampen de vonk die leidde tot epidemische uitbraken. De omvang van armoede en slechte gezondheid zijn in de loop der eeuwen verminderd, de dreiging van door de mens veroorzaakte crises is helaas onverminderd aanwezig.
Reacties