Een zuigeling met blaasjes op de arm

Download PDF

artikel

Casus

Een moeder bezoekt de huisarts met haar 9 maanden oude baby, die sinds enkele dagen blaasjes op zijn rechter arm had. Het kind had lichte koorts gehad, maar maakte nu geen zieke indruk. Moeder had in haar jeugd waterpokken gehad. Op de kinderopvang, waar het kind enkele dagen per week verbleef, had 4 maanden geleden waterpokken geheerst. Het kind was daarbij niet ziek geweest. Op de rechter arm zagen we blaasjes in het verzorgingsgebied van de achtste cervicale spinale zenuw (figuur). Elders op het lichaam was geen huiduitslag te zien. PCR-analyse van het blaasjesvocht toonde de aanwezigheid van het varicella-zostervirus (VZV) aan, waarmee de klinische diagnose ‘herpes zoster’ bevestigd werd. Kinderen van VZV-seropositieve moeders zijn de eerste 3 maanden na hun geboorte beschermd tegen waterpokken door transplacentair overgedragen maternale VZV-antistoffen. Daarna neemt de hoeveelheid antistoffen geleidelijk af en verliezen kinderen hun immuniteit. Wanneer kinderen besmet worden met het virus bij een verminderde hoeveelheid antistoffen – zoals bij ons patiëntje op de leeftijd van 5 maanden – zullen ze weliswaar geïnfecteerd raken met het virus (de zogenoemde primo-infectie), maar niet of nauwelijks waterpokken ontwikkelen. De nog aanwezige antistoffen verhinderen bovendien een adequate afweerreactie van het kind zelf tegen het virus. Daardoor kan een latere VZV-reactivatie gemakkelijk leiden tot herpes zoster. Hoewel herpes zoster vrij uitzonderlijk is op de leeftijd van 9 maanden, was de diagnose bij ons patiëntje verklaarbaar en dus geen reden tot onderzoek naar onderliggende pathologische afwijkingen.