Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Over welke bijwerkingen informeer ik de patiënt?

Klinische praktijk
Michael O. Reumerman
Eugène P. van Puijenbroek
Josine M. Janson
Michiel A. van Agtmael
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4113
Abstract
Abstract
Sluiten
Which side effects should I inform patients about?

The law requires that healthcare professionals adequately inform patients about possible side effects when they prescribe new pharmacological treatments. There are several reasons (lack of time, fear of nocebo effect, patient and prescriber preferences) why informing patients in detail could be undesirable or even harmful. Prescribers should focus on two types of side effects: (a) common side effects with significant impact on the quality of life and (b) side effects that should be recognised in time to prevent further harm. During treatment, patients should be monitored regularly for efficacy and side effects in order to weigh benefits and risks and to stop or switch therapy when necessary.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Beschouwing

Een lastige afweging

Een dilemma zoals wij hierboven beschreven, doet zich zowel in de eerste als tweede lijn meerdere keren per dag voor. Over welke bijwerkingen informeren wij de patiënt bij het voorschrijven, verstrekken en toedienen van een nieuw geneesmiddel? Sommige zorgverleners informeren de patiënt uitgebreid en sommige laten dit over aan de apotheker. Een ander bespreekt bepaalde bijwerkingen juist niet om de kans op het nocebo-effect te verkleinen.

Wanneer de voorschrijvers in samenspraak met de patiënt besluiten een geneesmiddel voor te schrijven, moet er altijd een afweging gemaakt worden of de positieve effecten van het geneesmiddel opwegen tegen de bijwerkingen. Wordt de balans als goed ingeschat bij deze patiënt en is het behandelende team samen met de patiënt overtuigd van het nut van de behandeling, dan zal deze een grotere kans van slagen hebben. Slaat die balans echter door naar de bijwerkingen, dan kan de therapietrouw in gevaar…

Artikelinformatie
Aanvaard op

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4113
Vakgebied
Ethiek en Recht
Geneesmiddelen
Auteursinformatie

Amsterdam UMC, locatie VUmc, afd. Interne Geneeskunde: drs. M.O. Reumerman, klinisch farmacoloog en prof.dr. M.A. van Agtmael, internist-infectioloog en klinisch farmacoloog (beiden tevens Research and Expertise Center In Pharmacotherapy Education (RECIPE)). Rijksuniversiteit Groningen, faculteit Farmacie: prof.dr. E.P. van Puijenbroek, arts en klinisch farmacoloog (tevens Nederlands bijwerkingencentrum Lareb, ’s-Hertogenbosch). Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG), Utrecht: mr. Josine M. Janson, jurist.

Contact M.O. Reumerman (m.reumerman@amsterdamumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Michael O. Reumerman ICMJE-formulier
Eugène P. van Puijenbroek ICMJE-formulier
Josine M. Janson ICMJE-formulier
Michiel A. van Agtmael ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Farmacotherapie
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Het kan verstandig zijn bijwerkingen te scheiden in mogelijk gevaarlijk (bv. bloeddrukdaling) of lastige (bv. droge mond). Uiteraard moet dit in de arts-patient relatie geindividualiseerd worden. Een droge mond is voor een advocaat mogelijk niet te toleren ook al werkt het middel uitstekend terwijl het voor een boekhouder mogelijk minder bezwaarlijk is. Het niet schaden is een belangrijk geneeskundig principe.

Jan Swinkels