Dames en Heren,
Infecties met de parasiet Entamoeba histolytica komen wereldwijd veel voor, met name in subtropische en tropische gebieden. Jaarlijks overlijden naar schatting 40.000 tot 100.000 mensen aan deze aandoening.1 Door mobiliteit en migratie worden wij ook in Nederland regelmatig met deze ziekte geconfronteerd. In deze klinische les willen we enkele buitengewone presentaties van amoebiasis bespreken.
Toets voor nascholing (verlopen)
Aan dit leerartikel was een toets gekoppeld waarmee je nascholingspunten kon verdienen.
Patiënt A, een 65-jarige Nederlandse man, bezocht onze polikliniek in verband met buikpijn. Zijn voorgeschiedenis vermeldde een partiële leverresectie vanwege een amoebenabces, dat volgens de patiënt was opgetreden ‘na eten van geïmporteerd vlees uit Taiwan’. De leverresectie had meer dan 35 jaar geleden plaatsgevonden; nadere gegevens daarover waren niet bekend. Tevens werd hij sinds 10 jaar succesvol behandeld voor colitis ulcerosa die werd gecompliceerd door reactieve polyartritis. Zijn medicatie was azathioprine, sulfasalazine en hydroxychloroquine. Hij reisde al jaren regelmatig naar Spanje en Turkije.
Tijdens vakantie in Spanje, 2 maanden geleden, had hij last gekregen van buikpijn en bloedverlies per anum. Een CT-onderzoek ter plaatse had een verdikking van het colon ascendens getoond. Endoscopisch waren enkele kleine ulcera gezien; histopathologisch onderzoek van biopten hieruit toonde een ontstekingsbeeld zonder tekenen van dysplasie. De behandelende arts in Spanje had amoebiasis als oorzaak van de klachten overwogen en een kuur metronidazol voorgeschreven. Er…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Succesvolle behandeling met sulfasalazine niet zo opmerkelijk
De auteurs besluiten hun beschrijving van patiënt A: "Opmerkelijk is dat dit beeld klinisch succesvol behandeld kon worden met azathioprine en sulfasalazine." Voor ondergetekende, van wie het korte termijn geheugen misschien wat achteruit gaat, is dat echter niet zo opmerkelijk. Sulfasalazine, een combinatie van een salicylaat en een sulfonamide, komt voor ongeveer 90% in het colon. Het wordt daar omgezet in 5-aminosalicylzuur en sulfapyridine, waarover al in 1942 is gerapporteerd dat het de groei van Entamoeba histolytica remt (1).
Referentie:
1. Rodaniche EC, Kirsner JB. The effect of sulfonamide compounds on the growth of Entamoeba histolytica in culture. The Journal of Parasitology. 1942; 28: 441-449.
J. van der Meulen, SCEN-arts
reactie auteur
De door collega Van der Meulen geciteerde studie rapporteert verminderde groei van Entamoeba histolytica in vitro. Studies over de in vivo werking hebben wij niet kunnen vinden. Verder gebruikte patiënt A nog hydroxychloroquine hetgeen een weefselamoebicide werking heeft (1, 2).
Mogelijk heeft de combinatie van deze twee middelen er inderdaad voor gezorgd dat de amoebiasis zo lang onderdrukt is geweest.
Referenties:
1. Farmacotherapeutisch kompas.
2. Cohen HG, Reynolds TB. Comparison of metronidazole and chloroquine for the treatment of amoebic liver abscess. A controlled trial. Gastroenterology. 1975 Jul;69(1):35-41
Jan Tegtmeier, internist i.o., Zuyderland Medsich Centrum