Samenvatting
Volgens recente literatuur is een hemithyreoïdectomie een veilig alternatief voor een totale thyreoïdectomie als behandeling van patiënten met goed gedifferentieerde schildklierkanker tot 4 cm diameter en een laag risico op recidief. Ruim 28% van de patiënten met goed gedifferentieerde schildklierkanker uit een Nederlands cohort zou volgens een nieuwe internationale richtlijn in aanmerking komen voor een hemithyreoïdectomie in plaats van de totale thyreoïdectomie die zij hebben ondergaan. Standaardisatie en hoge kwaliteit van pre- en postoperatieve diagnostiek is wel noodzakelijk om deze nieuwe richtlijn verantwoord te kunnen implementeren in de Nederlandse gezondheidszorg.
Artikelinformatie
Aanvaard op
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1852
Vakgebied
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
Overname richtlijnen niet zonder analyse eigen populatie
Richtlijnen uit een ander land kunnen niet zomaar worden overgenomen zonder de eigen populatie te analyseren
Bongers et al. stelt dat indien we in Nederland de Amerikaanse richtlijn uit 2015 volgen, 28% van de patiënten met goed gedifferentieerd schildkliercarcinoom in aanmerking zou komen voor een hemithyreoïdectomie, zonder completerende totale thyreoïdectomie en radioactief jodium, zoals in de Nederlandse richtlijn geadviseerd wordt
Hoewel een dergelijke ontwikkeling, die gepaard gaat met minder peri-operatieve morbiditeit (7.6% na hemithyreoïdectomie versus 14.5% na totale thyreoïdectomie) gunstig kan zijn, past er een belangrijke kanttekening bij het zomaar overnemen van deze Amerikaanse richtlijn. Het advies in deze richtlijn luidt, dat bij goed gedifferentieerd schildkliercarcinoom tussen de 1 en 4 centimeter, zonder aanwijzingen voor lymfekliermetastasen en zonder extrathyreoïdale uitbreiding, gekozen kan worden voor een hemithyreoïdectomie als primaire behandeling. Dit advies baseert men op een viertal retrospectieve studies waaruit blijkt dat de klinische uitkomsten cq. overleving van beide behandelstrategieën vergelijkbaar zijn. Deze studies zijn allen uitgevoerd in de Verenigde Staten, een land waar veel meer beeldvorming wordt gedaan. Hierdoor vindt men daar meer kleine, biologisch gunstige tumoren, zogenaamde incidentalomen die zonder deze scan waarschijnlijk onopgemerkt waren gebleven (1). Dit rechtvaardigt een minder agressieve behandelstrategie, al zou het verrichten van minder diagnostiek de voorkeur verdienen.
In Nederland is de situatie anders: bij ons wordt geen nadere diagnostiek naar incidentalomen gedaan, maar alleen bij een palpabele nodus, of een bij PET-CT aankleurende nodus. Zodoende hebben patiënten die zich met schildkliercarcinoom in een Nederlands ziekenhuis presenteren vaker grotere tumoren met een ongunstiger beloop (2).
Recent is op basis van de IKNL data de Nederlandse populatie vergeleken met de Amerikaanse. Hieruit blijkt dat de tumorgrootte, wat wordt gezien als belangrijke prognostische factor, bij ons hoger ligt. Desondanks wordt ook in Nederland door specialisten in toenemende mate de Amerikaanse richtlijn gevolgd en wordt volstaan met een hemithyreoïdectomie zonder dat de uitkomsten hiervan duidelijk zijn in onze eigen zorg omgeving.
Wij pleiten ervoor om, totdat er een vergelijkende studie is verricht in de Nederlandse populatie, niet een buitenlandse richtlijn te volgen die gebaseerd is op een andere patiëntenpopulatie en werkwijze. Het natuurlijk beloop van tijdens screening ontdekte tumoren is immers anders dan dat van symptomatische tumoren, en de hoeveelheid patiënten die beter af is met een uitgebreide behandeling zou daarom in Nederland wel eens veel hoger kunnen liggen.
Drs. J.W.A. de Haas, arts-assistent chirurgie, Martini Ziekenhuis
Drs. M.J.H. Metman, arts-onderzoeker, UMCG
Dr. T.M. van Ginhoven, endocrien chirurg, EMC
Prof. dr. R.P. Peeters, endocrinoloog, EMC
Dr. E.J.M. Nieveen van Dijkum, oncologisch en endocrien chirurg AUMC
Dr. A.F. Engelsman, oncologisch en endocrien chirurg, AUMC
Dr. K.M.A. Dreijerink, endocrinoloog, AUMC
Prof. dr. T.P. Links, endocrinoloog, UMCG
Dr. S. Kruijff, oncologisch en endocrien chirurg, UMCG
Dr. W. Kelder, oncologisch chirurg, Martini Ziekenhuis
Referenties
1. Vaccarella S, et al. Worldwide Thyroid-Cancer Epidemic? The Increasing Impact of Overdiagnosis. The New England journal of medicine. 2016;375(7):614
2. Metman MJH, et al. Is less always more in a national well-differentiated thyroid cancer population? Eur J Surg Oncol. 2019.