De binnenkant van een zwart gat

De mensheid kan de binnenkant van een zwart gat fotograferen. Dat is vast heel erg knap, maar waarom zetten we die vage afbeelding op alle voorpagina’s? Het zegt iets over de menselijke drang om zijn omgeving in kaart te brengen, ook al ligt die 54 miljoen lichtjaar bij hem vandaan. Wij zijn evolutionair nu eenmaal succesvol doordat we de drang hebben alles te willen weten en de wereld vervolgens naar onze hand zetten om alle gevaren te elimineren.

Er drong zich om duistere redenen een analogie op met het bevolkingsonderzoek darmkanker. Toen dat werd ingevoerd, hebben we uitgebreid stilgestaan bij wat we nou wilden gaan afbeelden en wat dat ging opleveren (A8844). Onze conclusie was destijds dat er redenen waren om het in te voeren, maar dat het gepaard zou gaan met grote logistieke uitdagingen, in een tijd dat de sterfte aan darmkanker aan het dalen was. Daardoor zou de sterftereductie waarschijnlijk zeer klein zijn, tegen aanmerkelijke maatschappelijke kosten en met niet-verwaarloosbare iatrogene schade.

Maar het onderzoek is er nu en we fotograferen dus dingen, en omdat we mensen zijn, moeten we daar iets mee. Ik begrijp dat er poliepen zijn die je makkelijk kunt verwijderen, en dat moet je natuurlijk doen als je er toch bent met je gereedschap. Bij sommige poliepen is verwijdering echter moeilijk of gevaarlijk en die mensen krijgen nu soms een buikoperatie. Onze sectieredacteur Maag-Darm-Leverziekten schrijft dat dat ook kan met geavanceerde endoscopische resecties in gespecialiseerde centra en haar oproep om dit te centraliseren is goed onderbouwd (D4241). Wat mij echter intrigeert is de vraag hoe groot de kans is om te overlijden aan darmkanker bij een dergelijke poliep, afgewogen tegen de potentiële schade van een operatie (endoscopisch of niet). En daaronder de vraag: ‘Is de patiënt achteraf in somatisch en psychologisch opzicht echt geholpen met die mooie foto van wat ooit verborgen zat in de duisternis?’