Dames en Heren,
Nitrofurantoïne werd in 1952 geïntroduceerd en heeft een belangrijke plaats in de behandeling van ongecompliceerde urineweginfecties.1 Een zeldzame maar ernstige bijwerking van nitrofurantoïne is het acuut pulmonaal syndroom. Dit syndroom wordt zelden bij de eerste klachten herkend en de symptomen worden vaak toegeschreven aan andere oorzaken, zoals een pneumonie, longembolie, hartfalen of een myocardinfarct. Na het staken van nitrofurantoïne ontstaat vrijwel altijd snel herstel.2-4 Dit benadrukt het belang van vroegtijdige herkenning van het ziektebeeld. Aan de hand van 2 patiënten willen wij het acuut pulmonaal syndroom als bijwerking van nitrofurantoïne onder de aandacht brengen.
Patiënt A, een 80-jarige vrouw, wordt door de huisarts verwezen naar de SEH in verband met pijn op de borst. De relevante voorgeschiedenis vermeldt diabetes mellitus type 2, hypertensie, een cerebrovasculair accident en vasculaire dementie. Daarnaast is patiënte allergisch voor penicilline. Een dag eerder heeft zij een cystoscopie ondergaan bij…
Provocatieproef met nitrofurantoine
Ik begrijp de noodzaak niet van het een tweede keer blootstellen aan nitrofurantoine bij de in het artikel beschreven eerste patiente van 80 jaar. Er zijn genoeg andere middelen om een urineweginfectie te bestrijden in de jaren die deze patiente nog leven zal.
Ik heb als waarnemend huisarts in 1974 twee gevallen van acute longinfiltraten gezien, toen heel veel nitrofurantoine werd voorgeschreven. Nooit de behoefte gevoeld de patient aan te raden een weekje later eens de proef op de som te nemen. Toen het NHG in de Standaard urineweginfectie een voorkeur uitsprak voor dit middel, heb ik altijd enige reserve gehouden.
Freek Veldhuis, gepensioneerd huisarts