Oorzaken voor verminderd aandeel peritoneale dialyse als niervervangende behandeling in Nederland

Objective

To study the extent and causes of the declining use of peritoneal dialysis (PD) as kidney replacement therapy in patients with end-stage renal disease in the Netherlands.

Design

Retrospective cohort study.

Method

The prevalence and incidence of various kidney replacement therapies in the Netherlands from 1995 to 2010 were analysed. Also the 5-year outflow of patients on PD or haemodialysis (HD) from 1995 to 2006 was analysed using the cumulative incidence competing risks method and Cox regression analysis.

Results

The absolute number of patients starting PD between 1995 and 2008 was stable at about 400 per year. There was a relative decline in the use of PD in the total dialysis population from 15% in 1995 to 8% in 2010. This decrease was seen in both large and small centres and was related to a relative increase in the numbers undergoing HD (67% before 2001, 74% in 2009), and kidney transplantation before dialysis (3% before 2002, 9% in 2009), as well as a decrease in change of therapy from HD to PD. The increased number starting on HD was associated with the growth of the incident patient group aged 65 years or older, most of whom (80-85%) underwent HD. Within the younger group (0-65 years) there was an increase in numbers on HD and in the number of pre-emptive transplantations.

Conclusion

The decline in the prevalence of PD was partly explained by the relative increase in numbers starting HD, associated with an ageing patient population, fewer people changing from HD to PD therapy, and the increased number of kidney transplantations before dialysis in younger patients. The increasing prevalence of HD has been made possible by growth of the HD capacity.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Samenvatting

Doel

Onderzoek naar omvang en oorzaken van terugloop van peritoneale dialyse (PD) als niervervangende therapie bij patiënten met eindstadium van nierfalen in Nederland.

Opzet

Retrospectief cohortonderzoek.

Methode

De prevalentie en incidentie van de verschillende niervervangende behandelingen in de periode 1995-2010 in Nederland werden in kaart gebracht. De 5-jaarsuitstroom van PD en hemodialyse (HD) in de periode 1995-2006 werd geanalyseerd met de cumulatieve-incidentie-competitief-risicomethode en cox-regressie.

Resultaten

In absolute aantallen was de PD-instroom in 1995-2008 stabiel met circa 400 patiënten per jaar. Het aandeel PD in de totale patiëntenpopulatie nam af van 15% in 1995 naar 8% in 2010. Het PD-aandeel nam zowel in grote als in kleine centra af. Dit was geassocieerd met een vergrote instroom op HD (van 67% voor 2001 naar 74% in 2009) en niertransplantaties vóór dialyse (van 3% voor 2002 naar 9% in 2009), evenals verminderde HD-uitstroom door therapiewissel naar PD. De vergrote instroom op HD was geassocieerd met een groei van de ‘incidente’ patiëntengroep van 65 jaar en ouder, waarvan het merendeel (80-85%) HD onderging. Onder de jongere patiëntengroep (0-65 jaar) was er naast een toename van het aantal pre-emptieve transplantaties ook een toename van het aandeel HD.

Conclusie

De afname van de PD-prevalentie werd deels verklaard door de relatief vergrote instroom op HD, en was geassocieerd met een verouderende patiëntenpopulatie, de verminderde uitstroom op HD door therapiewissel naar PD, en een toename van de niertransplantaties vóór dialyse onder jongere patiënten. De toegenomen HD-prevalentie werd mogelijk gemaakt door uitbreiding van de HD-capaciteit.