Kan therapie op maat realiteit worden?

Personalised medicine has the potential to increase therapeutic effectiveness, reduce side effects and lower cost. This approach has recently taken off in oncology where different malignancies may be treated with specific drugs based on genetic biomarkers or other tumour characteristics. This type of tailored therapy could also be developed for immune-mediated inflammatory disease, for which rheumatoid arthritis (RA) may serve as a prototype. While novel treatments are able to halt or even prevent disease progression, not all RA patients respond, and stratification of patient groups is needed. The identification of biomarkers predictive of the clinical response to specific treatments in subsets of patients may soon become reality in a variety of diseases.

Conflict of interest: Dr. L.G.M. van Baarsen is listed as inventor on two patents: Predicting clinical response to treatment with a soluble TNF-antagonist or TNF, or a TNF receptor agonist (PCT/EP2009/066006) and Means and methods for classifying samples of multiple sclerosis patients (PCT/NL2008/050343). Professor P.P. Tak has received a grant from ZonMW. Financial support for this article: none declared.

Het aanbod van doeltreffende geneesmiddelen is in de afgelopen decennia sterk toegenomen. Maar hoe moet een arts kiezen welke therapie het meest geschikt is voor een bepaalde patiënt? Tegenwoordig wordt er steeds meer nadruk gelegd op het belang van persoonlijk gerichte geneeskunde (‘personalised medicine’), die uitgaat van een behandeling op maat voor een individu.

Daarom wordt er momenteel veel onderzoek gedaan naar biomarkers die de respons op therapie en de prognose van een individuele patiënt kunnen helpen voorspellen. Dat gebeurt met moderne technologieën, zoals ‘high-throughput sequencing’ (een snelle methode om DNA te decoderen) en genoomchips of proteoomchips, waarbij respectievelijk het complete genoom en het totale pakket aan eiwitten wordt bestudeerd. Unieke, moleculaire patiëntkenmerken kunnen helpen bij de besluitvorming. Voor sommige ziekten, bijvoorbeeld kanker, is een aantal praktische toepassingen al beschikbaar. Het is denkbaar dat ‘genomics’ en ‘proteomics’ ook bruikbaar zijn voor het realiseren van therapie op maat bij immuungemedieerde ontstekingsziekten…

Artikelinformatie

27 juli 2011

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3569

Vakgebied

Onderwijs en Methodologie

Auteursinformatie

Academisch Medisch Centrum, afd. Klinische Immunologie en Reumatologie, Amsterdam.

Dr. L.G.M. van Baarsen, medisch bioloog; dr. B.M. Lodde, basisarts en medisch tekstschrijver; prof.dr. P.P. Tak, internist-reumatoloog.

Contact Prof.dr. P.P. Tak (p.p.tak@amc.uva.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: dr. L.G.M. van Baarsen staat vermeld als uitvinder bij 2 patenten: ‘Predicting clinical respons to treatment with a soluble TNF-antagonist or TNF, or a TNF receptor agonist’ (PCT/EP2009/066006) en ‘Means and methods for classifying samples of multiple sclerosis patients’ (PCT/NL2008/050343). Prof.dr. P.P. Tak ontving een beurs van ZonMW. Financiële ondersteuning voor dit artikel: geen gemeld.
Aanvaard op 9 juni 2011