Auto-immune pancreatitis als oorzaak van geelzucht en een tumor in het pancreas

Three male patients aged between 50 and 70 years were referred with jaundice and weight loss. Imaging showed a pancreatic mass and changes in the calibre of the choledochal or pancreatic duct, suggestive of malignancy. Two patients were operated on. One patient was considered to have an unresectable carcinoma but showed remarkable clinical improvement after steroids were given for his poor condition. In the other patient a resection was performed. Histology showed IgG4-positive plasma cell infiltration without signs of malignancy. Eventually these patients were diagnosed with auto-immune pancreatitis (AIP). In the third patient AIP was considered beforehand and this patient was treated with steroids. He responded quickly both clinically and radiologically. CT imaging showed complete remission of the mass. AIP is a benign inflammatory process which can mimic pancreatic carcinoma. In doubtful cases, a short trial of steroids might be considered.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Toets voor nascholing (verlopen)

Aan dit leerartikel was een toets gekoppeld waarmee je nascholingspunten kon verdienen.

Bekijk de toets

Dames en Heren,

Van de solide processen in het pancreas betreft 90% een pancreascarcinoom.1 Bij 10% van de patiënten is er sprake van een benigne afwijking, die klinisch en radiologisch soms moeilijk van een maligniteit te onderscheiden is.2 Eén oorzaak van deze afwijkingen is auto-immune pancreatitis. Dit is een zeldzame idiopathische, inflammatoire aandoening, die zich kan presenteren met focale of diffuse pancreasafwijkingen. De klinische, biochemische en radiologische presentatie van focale auto-immune pancreatitis is moeilijk van die van een pancreascarcinoom te onderscheiden. Aangezien auto-immune pancreatitis een benigne aandoening is, die meestal goed op behandeling met glucocorticoïden reageert, is het tijdig overwegen van deze diagnose essentieel, omdat daarmee onnodig operatief ingrijpen voorkómen kan worden.

In deze klinische les presenteren wij 3 patiënten met verdenking op een proces in het pancreas, bij wie aanvankelijk aan een pancreascarcinoom gedacht werd, maar bij wie uiteindelijk de diagnose ‘auto-immune pancreatitis’ werd gesteld.

Patiënt A…

Artikelinformatie

31 augustus 2011

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3067

Vakgebied

Maag-darm-leverziekten

Chirurgie

Auteursinformatie

Jeroen Bosch Ziekenhuis, Afd. Maag-, Darm- en Leverziekten, Den Bosch.

Drs. S. Coenen, arts-assistent; dr. A.M.P. de Schryver en dr. D.L. Schipper, mdl-artsen.

Academisch Medisch Centrum, Amsterdam.

Afd. Heelkunde: dr. L. Welling, arts-assistent; prof.dr. T.M. van Gulik, chirurg.

Afd. Radiologie: prof.dr. J.S. Laméris, radioloog.

Contact drs. S. Coenen (s.coenen@jbz.nl)

Verantwoording

Drs. S. Coenen en dr. L. Welling hebben in gelijke mate bijgedragen aan het manuscript. Olivier R.C. Busch, Erik A.J. Rauws, Dirk J. Gouma, Marguerite E.I. Schipper, Ivo P. van Munster en Gian Piero Serafino gaven commentaar op het oorspronkelijke manuscript.
Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 25 mei 2011