Universitair Medisch Centrum Utrecht, afd. Chirurgie, Utrecht.
Drs. A. Ruiz, arts-onderzoeker (tevens: AP-HP Hôpital Paul Brousse, Centre Hépato-Biliaire, Villejuif, Frankrijk); prof.dr. R. van Hillegersberg, oncoloog-chirurg.
Academisch Medisch Centrum, afd. Chirurgie, Amsterdam.
Dr. D. Wicherts, chirurg.
AP-HP Hôpital Paul Brousse, Centre Hépato-Biliaire, Villejuif, Frankrijk.
Prof.dr. R. Adam, hepatobiliair chirurg.
Integraal Kankercentrum Nederland, afd. Onderzoek, Utrecht.
Prof.dr. S. Siesling, klinisch epidemioloog (tevens: MIRA Instituut voor Biomedische Technologie en Technische Geneeskunde, Enschede).
Nederlands Kanker Instituut, afd. Moleculaire Pathologie, Amsterdam.
Prof.dr. S. Linn, oncoloog (tevens: afd. Medische Oncologie en UMC Utrecht).
Belangenverstrengeling
Belangenconflict en financiële ondersteuning: ICMJE-formulieren zijn online beschikbaar bij dit artikel.
Potjesgrieks?
Geachte Redactie,
Met belangstelling lazen wij dit artikel. Wel komt een vraag naar voren. Wat is het verschil tussen een mammacarcinoom met levermetastasen en een hepatogeen gemetastaseerd mammacarcinoom? Wat is er mis met het begrip levermetastasen of eventueel hepatische metastasen, zoals verder ook volop in het artikel wordt gebruikt? Binnen de oncologie lijkt het gebruik van het woord hepatogeen in dit verband gebruikelijk te zijn. Niemand kan ons verklaren wat de betekenis is anders dan dat het betrekking heeft op levermetastasen en deelt mede dat iedereen dat zo doet. Wij vrezen dat er sprake is van verwarrend taalgebruik. ηπαρ betekent lever en γενεσις oorsprong of afstamming. Hepatogeen betekent toch dat de oorzaak in de lever ligt zoals bv bij een icterus? Lymfogene en hematogene verspreiding betekent dat de verspreiding via lymfe- en bloedbaan is geschied. Schiet onze kennis tekort? Is er inderdaad sprake van dat de oorzaak/oorsprong van de metastase in de lever ligt cq daar ontstaat? Hoe moeten wij ons dat dan voorstellen? Of is er toch sprake van een besmettelijke vorm van potjesgrieks?
Dr. Gijs M.T. de Jong, internist
Dr. Mario R. Korte, internist
Albert Schweitzer Ziekenhuis
Dordrecht
Potjesgrieks (antwoord auteurs)
Geachte lezer,
Hartelijk dank voor uw leerzame commentaar omtrent de betekenis van het woord “hepatogeen” in ons recente artikel. Wij zijn verheugd dat ons artikel u (nefrologen) heeft bereikt en dat u ondanks dit mogelijk verwarrend taalgebruik nog steeds de inhoud en boodschap heeft kunnen begrijpen. Kort samengevat willen wij met dit artikel laten zien dat het verwijderen van levermetastasen met als primaire origine de mamma, in combinatie met systemische therapie, bij een selecte groep patiënten een gunstig effect heeft op de prognose.
Wij zouden uw taalkundige wijsheid zonder meer kunnen aannemen of juist kunnen bekritiseren. Er is voor beide wat te zeggen.
Als wij alle nieuwe kennis negeren heeft u gelijk over de letterlijke betekenis van het woord “hepatogeen” en zou uw suggestie misschien beter zijn geweest. Het is echter belangrijk de context waarin deze term wordt gebruikt duidelijk te omschrijven.
Nieuwe inzichten in de pathofysiologie van afstandsmetastasen, zoals genetische mutaties, receptoren en dergelijke, laten zien dat niet alleen de oorsprong van de metastase maar ook het doelorgaan een belangrijke rol speelt. Zonder ankers kan een verdwaalde tumorcel zich niet nestelen. En zonder vruchtbare omgeving kan een tumorcel zich niet profileren. Dus ligt de oorzaak voor de levermetastase in de lever of is dit puur de schuld van de primaire tumor?
Oftewel in ons beste Grieks: Ό χρόνος θα δείξει !
Aldrick Ruiz
Dennis Wicherts
René Adam
Sabine Siesling
Sabine Linn
Richard van Hillegersberg