‘Zoutvervanging effectiever dan zoutreductie’

Wanneer de keukens van woonzorgcentra in China zoutvervangers gebruiken in plaats van keukenzout, leidt dat bij de bewoners tot een lagere bloeddruk en minder cardiovasculaire events. Dat blijkt uit een grote clustergerandomiseerde trial, uitgevoerd in Noord-China (Nat Med. 2023;29:973-81).

De studie onderzocht twee afzonderlijke interventies, zoutvervanging en zoutreductie, in een 2x2-design. Deelnemende woonzorgcentra (n = 48) werden gerandomiseerd naar ofwel beide interventies, ofwel alleen zoutvervanging, ofwel alleen zoutreductie, ofwel geen van beide interventies.

Zoutvervanging was de eenvoudigste interventie: al het keukenzout werd vervangen door een zoutvervanger met 25% kaliumchloride, zodat de maaltijden minder natrium bevatten.

De andere interventie, zoutbeperking, vereiste meer moeite. De koks van de woonzorgcentra kregen iedere drie maanden 5-10% minder keukenzout geleverd, zodat zij geleidelijk aan zoutarmer moesten gaan koken. Zowel de koks als de bewoners van deze woonzorgcentra kregen meermaals informatie over het belang van zoutbeperking. Bewoners waren echter vrij om tafelzout te (blijven) gebruiken.

Deelnemende bewoners (n = 1612) waren gemiddeld 71 jaar oud, 33% rookte, 62% had hypertensie en 24% had een CVA doorgemaakt. Gedurende de follow-up van twee jaar overleed 15% van de deelnemers, van wie de helft aan cardiovasculaire ziekten.

In de groepen die een zoutvervanger gebruikten, daalde de systolische bloeddruk met gemiddeld 7,1 mmHg (95%-BI: 10,5-3,8) en de diastolische bloeddruk met gemiddeld 1,9 mmHg (3,6-0,2) ten opzichte van de groepen die gewoon keukenzout gebruikten. Zoutvervanging leidde ook tot minder cardiovasculaire events (hazardratio: 0,60; 95%-BI: 0,38-0,96), maar het had geen effect op de totale sterfte. Voor zoutreductie vonden de onderzoekers geen significante effecten.

Van de bewoners die zoutvervangers gebruikten, ontwikkelde 7,0% een hyperkaliëmie (vs. 2,4% in de controlegroep). Dit bleef echter zonder klinische complicaties.

Hoewel de resultaten niet te generaliseren zijn naar de algemene bevolking, geeft deze studie aan dat zoutvervanging makkelijker en effectiever is dan zoutreductie, vooral in een land met zoutrijke culinaire tradities.