een gerandomiseerde studie

Zelfmanagement van astma via internet*

Onderzoek
Victor van der Meer
Moira J. Bakker
Wilbert B. van den Hout
Klaus F. Rabe
Peter J. Sterk
Job Kievit
W.J.J. (Pim) Assendelft
J.K. (Jaap) Sont
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A1306
Abstract

Samenvatting

Doel

Evaluatie van de effectiviteit van zelfmanagement van astma via internet, ten opzichte van gebruikelijke zorg.

Opzet

Gerandomiseerd, gecontroleerd, multicentrisch onderzoek (www.controlled-trials.com; ISRCTN79864465).

Methode

Via 37 huisartspraktijken en 1 polikliniek Longziekten rekruteerden we 200 astmapatiënten die gedurende tenminste 3 maanden in het afgelopen jaar een voorschrift hadden voor het gebruik van inhalatiecorticosteroïden en tevens toegang tot internet hadden. Patiënten werden gerandomiseerd toegewezen aan een internetgroep (n = 101) of een controlegroep (n = 99). Deelnemers in de internetgroep verrichtten wekelijks zelfmetingen van hun astmacontrole via internet en kregen online behandeladvies, educatie en coaching door een longverpleegkundige, in aanvulling op de gebruikelijke zorg. Deelnemers in de controlegroep ontvingen alleen de gebruikelijke zorg. Primaire uitkomst was astmagerelateerde kwaliteit van leven na 12 maanden (klinisch relevant verschil: 0,5, op een 7-puntsschaal). Secundaire uitkomstmaten waren astmacontrole, longfunctie, het aantal klachtenvrije dagen en tijd tot eerste exacerbatie.

Resultaten

Astmagerelateerde kwaliteit van leven verbeterde meer in de internetgroep dan in de controlegroep (verschil: 0,38; 95%-BI: 0,20-0,56). In de internetgroep had 54% een klinisch relevante verbetering, ten opzicht van 27% in de controlegroep (relatief risico: 2,00; 95%-BI: 1,38-3,04). Astmacontrole verbeterde meer in de internetgroep dan in de controlegroep (verschil: ‑0,47; 95%-BI: ‑0,64 - ‑0,30). Na 12 maanden was het percentage klachtenvrije dagen gestegen met 18,2% in de internetgroep en 7,3% in de controlegroep (verschil: 10,9; 95%-BI: 0,05-21,3). De pre-bronchodilatatoire geforceerde expiratoire 1-secondevolume (FEV1) veranderde met respectievelijk 0,24 en ‑0,01 l (verschil: 0,25; 95%-BI: 0,03-0,47). Er was geen verschil tussen de groepen wat betreft tijd tot eerste exacerbatie.

Conclusie

Zelfmanagement van astma via internet leidde tot een verbetering in astmagerelateerde kwaliteit van leven, astmacontrole en longfunctie, en leidde tot meer klachtenvrije dagen.

Auteursinformatie

* Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in Annals of Internal Medicine (2009;151:110-20) met als titel ‘Internet-based self-management plus education compared with usual care in asthma; a randomized trial’.

† Namens de ‘Self-management in asthma supported by hospitals, ICT, nurses and general practitioners’ (SMASHING)-studiegroep

Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden.

Afd. Medische Besliskunde: drs. V. van der Meer, huisarts-onderzoeker (tevens afd. Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde); M.J. Bakker, longverpleegkundige; dr. W.B. van den Hout, gezondheidseconoom; prof.dr. J. Kievit, chirurg; dr. J.K. Sont, epidemioloog.

Afd. Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde: prof.dr. W.J.J. Assendelft, huisarts.

Afd. Longziekten: prof.dr. K.F. Rabe, longarts.

Academisch Medisch Centrum, afd. Longziekten, Amsterdam.

Prof.dr. P.J. Sterk, longfysioloog.

Contact drs. V. van der Meer (V.van_der_Meer@lumc.nl)

Verantwoording

De Self-Management in Asthma Supported by Hospitals, ICT, Nurses and General Practitioners (SMASHING)-studiegroep bestaat uit prof.dr. W.J.J. Assendelft, dr. H.A.Thiadens, M.J. Bakker, dr. W.B. van den Hout, prof.dr. J. Kievit, drs. V. van der Meer, dr. J.K. Sont, prof.dr. A.A. Kaptein, drs. E.R.V.M. Rikkers-Mutsaerts, prof.dr. K.F. Rabe, prof.dr. E.H.D. Bel, prof.dr. P.J. Sterk, dr. S.B. Detmar, dr. W. Otten, dr. H.F. van Stel, dr. A.C. Roldaan, prof.dr. J.C. de Jongste en dr. P.J. Toussaint.
Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld
Aanvaard op 29 oktober 2009

Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Astma en COPD
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties