Wespen- en bijensteken met ernstige gevolgen

Wasp and bee stings can lead to allergic reactions, anaphylaxis, Kounis syndrome, toxicity, organ failure and, in rare cases, cardiac arrest. In the Netherlands, fatal complications as a result of wasp or bee stings are rare; here we describe three recent severe cases. We diagnosed two patients with anaphylactic shock due to multiple wasp stings, resulting in cardiac arrest and death. Taking the number of stings (> 100) in one of these cases into account, a differential diagnostic consideration was ‘exogenic toxic shock’. Considering the severe reaction with fatal outcome in both patients we cannot rule out the existence of indolent mastocytosis. The third patient developed grade 1 anaphylaxis and severe facial swelling, but survived. In this article we describe the pathophysiological background, treatment, diagnostics and desensitisation therapy.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Dames en Heren,

Wespen- en bijensteken kunnen lokale en systemische verschijnselen veroorzaken. In zeldzame gevallen kan zelfs een circulatiestilstand optreden. Insectensteken met een dodelijke afloop komen in Nederland nauwelijks voor. In dit artikel beschrijven wij 3 patiënten bij wie meerdere wespen- of bijensteken ernstige gevolgen hadden.

Patiënt A, een 67-jarige man met hooikoorts, was in de tuin aan het werk met een heggenschaar, toen hij een wespennest over het hoofd zag en er dwars doorheen ging. Patiënt werd meerdere keren gestoken, voelde zich direct onwel en collabeerde. Er volgde een reanimatie. Bij aankomst van de ambulance was er eerst sprake van polsloze elektrische activiteit (PEA), en later van asystolie. Patiënt kreeg adrenaline, hydrocortison en clemastine intraveneus toegediend. Er werden geen urticaria, zwelling van de tong en slijmvliezen of bronchospasmen waargenomen. Patiënt werd geïntubeerd en naar ons ziekenhuis vervoerd.

Op de SEH zagen wij op beide benen en in de flanken 20 steekplekken. Patiënt was respiratoir en hemodynamisch stabiel. Het ecg toonde een sinustachycardie van 140 slagen/min, niet-afwijkende geleidingstijden en diffuus geringe ST-depressie. Bij echocardiografie was geen pericardeffusie zichtbaar. De linkerventrikelfunctie was goed en de rechter ventrikel was niet gedilateerd. Er werd bloed afgenomen om de serumtryptaseconcentratie…

Artikelinformatie

Aanvaard op

4 augustus 2020

18 november 2020

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4990

Vakgebied

IC-geneeskunde

Interne vakken

Spoed

Auteursinformatie

St. Antonius Ziekenhuis, afd. Anesthesiologie, Nieuwegein: drs. C. Smeding, anesthesioloog i.o.; dr. M. van Iterson, anesthesioloog-intensivist. Tergooi, Hilversum/Blaricum. Afd. Interne Geneeskunde, Nefrologie en Allergologie: dr. L.E. Gamadia, internist-nefroloog en allergoloog. Afd. Intensive Care: drs. G. Innemee en drs. J. Heidt, internisten-intensivisten.

Contact C. Smeding (c.smeding@antoniusziekenhuis.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.