Wel of geen mondkapje?

In Denemarken is aan het begin van de covid-19-pandemie een gerandomiseerd onderzoek gedaan om vast te stellen of het dragen van een mondkapje het risico op covid-19 verkleint (Ann Intern Med. 2020; online 18 november). De resultaten lijken het pleit nog niet te beslechten.

De onderzoekers vroegen 3030 volwassenen om in de buitenlucht een 3-laags mond-neusmasker te dragen en om te voldoen aan de toen geldende Deense basisregels. Daarnaast vroegen ze 2994 volwassenen om juist geen mond-neusmasker te dragen. Alle deelnemers brachten ten minste 3 uur per dag door in de buitenlucht. De primaire uitkomstmaat was het optreden van een SARS-CoV-2-infectie binnen 1 maand. De SARS-CoV-2-infectie moest blijken uit een positieve PCR-test op door de deelnemers ingestuurd keel-neusmateriaal, een positieve point-of-care bloedtest op SARS-CoV-2-antilichamen of een ziekenhuisopname vanwege deze infectie.

In totaal voltooiden 4862 deelnemers het onderzoek. Bij 42 van de maskerdragers en bij 53 controledeelnemers trad een covid-19 infectie op (1,8% vs. 2,1%; oddsratio: 0,82; 95%-BI: 0,54-1,23). Deze resultaten bleven onveranderd in subgroepanalyses zonder de deelnemers die het mondkapje niet altijd volgens de instructies hadden gedragen. De deelnemersaantallen waren berekend op een afname van het covid-19-risico van 50% of meer door een mondkapje te dragen. De auteurs concluderen dat het dragen van een mondkapje deze effectiviteit niet heeft.

De resultaten zijn in diverse media uitgebreid besproken. In een redactioneel in de BMJ stelt hoofdredacteur Kamran Abbasi dat de resultaten van dit onderzoek eerder niet-eenduidig dan negatief te noemen zijn; er zou zelfs een mogelijk voordeel blijken voor de drager. ‘Zelfs wanneer het dragen van een masker niet verplicht is en de infectie weinig vóórkomt.’ De auteurs zelf roepen beleidsmakers op om een zorgvuldige afweging te maken, waarbij ze benadrukken dat er geen gegevens zijn die suggereren dat er ernstige nadelen kleven aan het dragen van een mondkapje.