Weefseldonatiegesprekken

Doel

In beeld brengen wat de huidige ervaringen van artsen buiten de Intensive Care met weefseldonatiegesprekken zijn, en onderzoeken in hoeverre zij daarbij gebruikmaken van de Kwaliteitsstandaard Donatie. Deze kwaliteitsstandaard is opgesteld om een uniforme uitvoering van de nieuwe donorwet – ingevoerd in 2020 – in de praktijk te waarborgen.

Opzet

Exploratief kwalitatief onderzoek.

Methode

We voerden diepte-interviews met 13 artsen uit 2 centra die recentelijk een weefseldonatiegesprek hadden gevoerd. Deze interviews werden uitgeschreven en gebruikt voor een inductieve thematische analyse.

Resultaten

We identificeerden vier thema’s. Het weefseldonatiegesprek werd beschreven als een continue wisselwerking tussen arts en nabestaanden (thema 1), waarbij de arts bijvoorbeeld inspeelt op kennis van de nabestaanden over donatie en de donorregistratie. In het weefseldonatiegesprek speelden zowel contextuele factoren (thema 2), zoals tijdsdruk tijdens een dienst, als meningen en eerdere ervaringen van de arts een rol (thema 3). Zo rapporteerden artsen dat ‘geen bezwaar’-donorregistraties naar hun gevoel verschilden van ‘ja’-registraties. De afwegingen die de arts maakte tussen belangen van nabestaanden, de patiënt en toekomstige weefselontvangers (thema 4) kleurden het gesprek ook. Weefseldonatiegesprekken varieerden qua aanpak en inhoud. De Kwaliteitsstandaard was onbekend.

Conclusie

Artsen ervoeren de belangenafweging als complex, maar deze wordt niet behandeld in de Kwaliteitsstandaard. We adviseren om de inhoud van de Kwaliteitsstandaard aan te scherpen door deze belangenafweging te erkennen. Ook stimuleren wij artsen om met elkaar hierover te spreken, te reflecteren op eigen handelen en met elkaar mee te kijken. Scholing waarin onze resultaten meegenomen worden, kan artsen daarin ondersteunen.