Wanneer is het kinkhoest? Verband tussen laboratoriumdiagnostische bevindingen en klachten

– The relationship between the occurrence of whooping cough complaints and positive laboratory findings was investigated. Data concerning persons (n = 422) examined for whooping cough by the Municipal Health Service of Amsterdam were studied retrospectively. The diagnostic procedure included cultures from nasopharyngeal swabs in 194 cases and serological determination of pertussis-specific IgA- and IgG-a-LPF antibodies in 329 cases. 180 patients showed a positive laboratory result (culture andor serological confirmation positive).

There is no evidence of a clear relationship between laboratory findings and complaints. This could possibly be explained if the probability of developing symptoms were connected with the immunity status of infected persons, for instance, high levels of immunity leading to serological evidence of infection but not to complaints. The cases with complaints but without laboratory evidence remain unexplained however. Age turned out to be a confounding factor with respect to the serodiagnosis: older persons are more likely to have positive findings.

The value and present use of laboratory findings for the confirmation of the diagnosis of whooping cough are questioned. More research into the relationship between symptoms and laboratory tests is recommended.

Samenvatting

Nagegaan is in hoeverre het vóórkomen van kinkhoestklachten overeenstemt met positieve bevindingen bij laboratoriumdiagnostiek. Retrospectief werden gegevens bestudeerd van door de GG & GD Amsterdam op kinkhoest onderzochte personen (n = 422). In 194 gevallen vond bacteriologisch en in 329 serologisch onderzoek (IgA- en IgG-a-LPF) plaats. Bij 180 personen was het laboratoriumresultaat – kweekuitslag en (of) serologische uitslag – positief.

Tussen laboratoriumresultaten en klachten werd geen duidelijk verband gevonden. Een mogelijke verklaring hiervoor is, dat de kans op klachten samenhangt met de mate van immuniteit. Een hoge immuniteit zou dan bij infectie klachten moeten voorkómen, maar wel een immunorespons geven. Door welke oorzaak bij patiënten mèt klachten het resultaat van het laboratoriumonderzoek negatief is, is echter niet duidelijk. Ten opzichte van serodiagnostiek blijkt de factor leeftijd een verstorende variabele: bij ouderen is de kans op een positieve uitslag groter.

Bij het huidige gebruik van laboratoriumdiagnostiek voor het vaststellen van kinkhoest worden vraagtekens geplaatst. Nader onderzoek naar het verband tussen symptomen en bevindingen bij laboratoriumdiagnostiek wordt aanbevolen.