Wanneer is er genoeg bewijs?

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

There are ethical and economic reasons to design and conduct medical research as efficiently as possible.
Clinical trials often take a long time because of the number of patients that must be included and the follow-up time in the study. Many data already become available during that time.
By making interim analyses of these data it is possible to decide whether a final conclusion can be made. This may save time and may lead to a reduction in the number of patients.
The statistical methodology of interim analyses is more complex than a fixed sample analysis and must be planned carefully in advance.
The most important methods are sequential analysis and group sequential analysis. Both methods are aimed at a low risk of a false-positive conclusion.
In this article we explain the application of these methods as well as considerations in the design of a study and interpretation of the results.

Samenvatting

Ethische en economische redenen zijn aanleiding om een medisch-wetenschappelijk onderzoek zo efficiënt mogelijk op te zetten en uit te voeren.
Klinische studies kennen vaak een lange doorlooptijd vanwege het aantal patiënten dat geïncludeerd moet worden en de follow-upduur van het onderzoek. In die tijd komen al veel gegevens beschikbaar.
Door tussentijds deze gegevens te analyseren kan men nagaan of er al een definitieve uitspraak mogelijk is. Dit kan tijdwinst en een reductie in aantal patiënten opleveren.
De statistische methodologie van tussentijdse analyses is complexer dan bij analyse achteraf en moet zorgvuldig van tevoren gepland worden.
De belangrijkste methoden zijn sequentiële analyse en groep-sequentiële analyse. Beide methoden zijn erop gericht de kans op een fout-positieve conclusie laag te houden.
In dit artikel zetten wij de toepassing van deze methoden uiteen, en geven wij overwegingen bij de opzet van een studie en de interpretatie van de resultaten.