Vrouw met acne kan baat hebben bij spironolacton

Spironolacton is een goed alternatief voor orale antibiotica bij vrouwen met acne vulgaris. Dat concluderen Britse onderzoekers op basis van een RCT die onlangs verscheen in BMJ (2023; online 16 mei).

Acne wordt in eerste instantie behandeld met topicale middelen als benzoylperoxide, al dan niet in combinatie met orale antibiotica als doxycycline. De orale antibiotica worden vaak langdurig voorgeschreven, wat resistentie in de hand kan werken. Als alternatief wordt aan vrouwen de laatste jaren steeds vaker off-label spironolacton voorgeschreven. Dit vanwege de anti-androgene effecten die dit kaliumsparende diureticum heeft.

In deze RCT includeerden de onderzoekers vrouwen met gezichtsacne sinds minimaal 6 maanden, die vanwege de ernst daarvan (investigator’s global assessment (IGA) ≥ 2) in aanmerking kwamen voor een behandeling met orale antibiotica. De onderzoekers excludeerden onder meer patiënten die eerder spironolacton of recent orale antibiotica hadden gebruikt, en patiënten die veranderd waren van anticonceptie of die een actieve zwangerschapswens hadden.

Patiënten werden dubbelblind gerandomiseerd naar spironolacton oraal 50 mg per dag (wat van 16 tot aan 24 weken werd opgehoogd tot 100 mg per dag) of placebo. De primaire uitkomstmaat was de Acne-Specific Quality of Life score (Acne-QoL; range 0-30, een hogere score betekent een betere kwaliteit van leven) na 12 weken. De secundaire uitkomstmaten waren de Acne-QoL na 24 weken, zelfgerapporteerde verbetering, IGA-score en bijwerkingen.

In de periode juni 2019-augustus 2021 includeerden de onderzoekers in totaal 410 vrouwen (gemiddelde leeftijd: 29 jaar; 93% wit). De gemiddelde Acne-QoL-score aan het begin was 13,2 (SD: 6,1) voor de interventiegroep en 12,9 (SD: 4,5) voor de placebogroep. Deze scores verbeterden na respectievelijk 12 en 24 weken tot 19,2 (6,1) en 21,2 (5,9) in de interventiegroep en 17,8 (5,6) en 17,4 (5,8) in de placebogroep (gecorrigeerd verschil: 3,5 punt; 95%-BI: 2,16-4,75). Tussen beide groepen was er geen significant verschil in zelfgerapporteerde verbetering na 12 weken, maar wel na 24 weken (oddsratio (OR): 1,16; 95%-BI 0,70-1,91). Na 12 weken had een significant groter deel van de patiënten in de interventiegroep een IGA-score van 0 of 1 (OR: 5,18; 95%-BI: 2,18-12,28). Tot slot kwam in de interventiegroep vaker hoofdpijn voor dan in de controlegroep (bij 20 versus 12%).

De auteurs concluderen dat spironolacton een goed alternatief is voor orale antibiotica bij vrouwen met acne, maar dat anticonceptieve counseling wel vereist is vanwege de mogelijke teratogene bijwerkingen.