Vriend en vijand

De timing kon niet beter. Enkele weken na de bekendmaking van het Preventieakkoord en vlak voor de feestdagen publiceerde de Gezondheidsraad een advies over alcohol. Op verzoek van de staatssecretaris van VWS heeft een commissie zich gebogen over de vraag of er een samenhang is tussen alcoholconsumptie en de cognitieve functies en schoolprestaties van jongeren. Die vraag bleek echter niet goed te beantwoorden, onder meer omdat de gevolgen van alcoholconsumptie door jongeren moeilijk los te zien zijn van de gevolgen van ander risicovol gedrag dat deze jongeren vaak vertonen: roken, spijbelen, drugsgebruik… (www.gr.nl). Desalniettemin acht de commissie alcoholgebruik door jongeren onverstandig.

Hoe dan ook, dat alcohol meer kapot maakt dan ons lief is, weten we al vele jaren. Dit Postbus 51-spotje werd echter zo vaak afgedraaid, dat het op den duur meer klonk als een holle frase dan als een indringende vingerwijzing. Het Preventieakkoord en de campagne NIX18 moeten de strijd tegen het alcoholgebruik onder jongeren nieuw elan geven.

Dat doen Karin Nienhuis en haar collega’s ook. In dit nummer schetsen zij een trend in het aantal ziekenhuisopnames van minderjarigen met een alcoholintoxicatie (D2384). Na een aanvankelijke stijging bleef dit aantal vanaf 2011 ongeveer stabiel, terwijl het aantal scholieren dat alcohol drinkt is afgenomen. Ze concluderen dan ook dat onder de jongeren díe alcohol gebruiken, het aantal excessen toeneemt. We weten bovendien dat op jonge leeftijd beginnen met het drinken van alcohol het risico op het ontwikkelen van een alcoholverslaving vergroot.

Alcohol, zoals ‘een goed glas wijn’, is in onze samenleving breed geaccepteerd, het is gezellig en sociaal. Voor velen een vriend… en voor iedereen ook een potentiële vijand. Die ambivalentie lijkt soms de implementatie van adviezen en maatregelen in de weg te staan. Ons eigen alcoholgebruik maakt het moeilijker om anderen terecht te wijzen. Dat mag echter geen reden zijn om – in onze spreekkamers en daarbuiten – het gebruik van alcohol door jongeren niet ter sprake te brengen en te ontmoedigen. En misschien moeten we zelf ook wat vaker ‘nee’ zeggen tegen alcohol. Goede vrienden kunnen daar tegen.