Virtuele covid-19-afdeling ontlast zorg

Begin maart startte een Amerikaanse ziekenhuisgroep met zorg op afstand voor covid-19-patiënten. Zo konden 184 patiënten met een covid-19-pneumonie eerst thuis behandeld worden. Van hen belandde maar 13% toch in het ziekenhuis (Ann Int Med. 2020; online 11 november).

Toen de covid-19-pandemie de VS bereikte, besloot de Atrium Health-ziekenhuisgroep versneld een virtuele kliniek te openen om covid-19-patiënten thuis te kunnen begeleiden en behandelen. Het team bepaalde voor alle 2299 patiënten die in de periode 23 maart-7 mei binnen de ziekenhuisgroep covid-19-positief testten of ze in aanmerking kwamen voor virtuele zorg. Voor 822 van hen was dat niet mogelijk, bijvoorbeeld omdat ze te ziek waren of thuis geen hulp hadden. Bij 1293 milde gevallen volstond initieel begeleiding op afstand: verpleegkundigen volgden de patiënten telefonisch gedurende mediaan 11 dagen. Van deze groep moesten 40 patiënten later alsnog naar het ziekenhuis en kwamen er 16 op de IC.

Daarnaast startten ze bij 184 patiënten met een milde covid-19-pneumonie een behandeling in de virtuele acute opnamekliniek. Dat hield in dat verpleegkundigen binnen 24 uur een huisbezoek aflegden om diagnostiek te doen, apparaten af te leveren om de bloeddruk, zuurstofsaturatie en temperatuur te meten en om een app voor direct contact met het virtuele behandelteam te installeren. Afhankelijk van hoe ziek de patiënt was, belden de verpleegkundigen vervolgens 2-4 keer per etmaal om de symptomen en metingen op te vragen. Ook waren huisbezoeken voor bijvoorbeeld het toedienen van medicatie of infusen mogelijk. Daarmee lukte het om 87% van deze ernstiger zieke patiënten volledig thuis te behandelen; 24 mensen werden toch ‘fysiek’ opgenomen.

Volgens de Amerikaanse onderzoekers is zorg op afstand voor een deel van de jongere patiënten met covid-19 een goede optie. Ze hameren wel op het belang van integratie met de reguliere ziekenhuiszorg, bijvoorbeeld door het gebruik van hetzelfde dossier.

In het St. Antonius Ziekenhuis loopt sinds april 2020 een soortgelijk project. Covid-19-patiënten die herstellende maar nog wel zuurstofafhankelijk zijn, komen hiervoor in aanmerking. Zij kunnen thuis via een app saturatie- en temperatuurmetingen en eventuele klachten doorgeven. Een team van co-assistenten en longartsen monitort en beoordeelt deze gegevens. Longarts Hans Hardeman: ‘Op de piek van de tweede golf waren er meer dan 20 patiënten tegelijk thuis die anders nog zorg hadden moeten krijgen in het ziekenhuis. Zo hebben we sinds de start bijna 150 patiënten ontslagen en de zorg voortgezet in thuismonitoring. Voor patiënten is dit prettig én veilig, en voor het ziekenhuis betekent het dat we meer bedden beschikbaar hebben voor anderen. Op dit moment wordt bekeken voor welke andere patiëntengroepen dit in de toekomst kan worden ingezet.’

Het initiatief is intussen door verscheidene andere ziekenhuizen overgenomen.