Vertraagde kinderzorg door covid-19

Tijdens de eerste coronagolf zijn onder Nederlandse kinderen 51 gevallen van ‘bijkomende schade’ door covid-19 gemeld. Dat concludeerden Danielle Jansen van het UMCG en Károly Illy van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde na een onderzoek naar de gevolgen van covid-19-gerelateerde vertraging in de kinderzorg (BMJ Paediatr Open. 2020;4:e000834).

‘Bijkomende schade’ omvat alle schade als gevolg van gemiste of vertraagde zorg. Dat kan veroorzaakt zijn door een gebrek aan capaciteit in de zorg, maar ook door de angst om besmet te raken. Tijdens de ‘intelligente lockdown’ vroegen de onderzoekers 1400 Nederlandse kinderartsen om melding te maken van bijkomende schade gerelateerd aan covid-19.

De kinderartsen meldden 51 keer bijkomende schade in de periode maart-juli 2020. Ruim de helft van de meldingen (27) kwamen binnen in de eerste weken van de lockdown. Bij 27 meldingen betrof het kinderen < 4 jaar oud; 19 van hen waren < 1 jaar. De klachten van de kinderen liepen uiteen, maar waren veelal acuut van aard. De bijkomende schade uitte zich onder andere in hyperbilirubinemie, gewichtsgerelateerde problemen en diabetische ketoacidose. Bij 35 meldingen was de oorzaak van de vertraging bekend. In 27 van die gevallen ging het om ‘doctor’s delay’, al dan niet gecombineerd met ‘patient’s delay’; in de overige 8 gevallen waren de ouders terughoudend om hulp te zoeken vanwege angst voor besmetting of om artsen niet onnodig te belasten.

De onderzoekers concluderen dat het uitstellen van zorg door covid-19 in de kindergeneeskunde voorkomt en dat het kan leiden tot levensbedreigende situaties. Hoewel de oorzaak van de vertraging niet bij alle meldingen duidelijk was, leek het uitstel van zorg deels te herleiden naar te laat doorverwijzende hulpverleners. Om bijkomende schade in de toekomst te voorkomen, is het volgens de onderzoekers belangrijk dat er geen drempel is voor persoonlijk contact in de huisartspraktijk. Daarnaast kunnen eerstelijns professionals, door vaker kinderartsen te raadplegen, bijdragen aan het behoud van continuïteit van kinderzorg in de covid-19-pandemie.