Verschuivende kennis

Als voorzitter van de examencommissie in Maastricht krijg ik nogal eens te maken met studenten die protest aantekenen tegen de uitslag van hun toets. Meestal komen ze dan met allerhande literatuur waaruit zou blijken dat enkele foute antwoorden die ze gegeven hebben toch goed zijn, omdat de door hen aangedragen informatie hun gelijk bevestigt. Gewoonlijk betreft het dan artikelen uit de categorie van minder hoog aangeschreven tijdschriften. Ik heb in ieder geval nog nooit meegemaakt dat ze met een artikel uit het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde hun punt wilden maken. Na enige discussie met verdere uitleg ziet de student over het algemeen zijn of haar ongelijk wel in en blijft alles bij het oude. Nog niet zo heel lang geleden werd ik evenwel geconfronteerd met een opgave uit de landelijke voortgangstoets waarin gevraagd werd naar het beleid bij een bejaarde, demente vrouw met een heupfractuur. De antwoordsleutel bij de vraag luidde dat er zeker geopereerd moest worden, maar ten minste één student was het hiermee niet eens. Hij meende, gesteund door zekere literatuur, dat opereren niet onder alle omstandigheden voor de hand lag. De wijze waarop de vraag gesteld was, gaf uiteindelijk weinig ruimte voor multipele interpretaties, maar toch kon ik tijdens het gesprek met de student wel waardering opbrengen voor diens zienswijze dat opereren niet altijd vanzelfsprekend is. Ik zou overigens wel in een heel lastig parket terechtgekomen zijn als het artikel van Esther Meijer-Schafrat en haar collega’s (A5237) dat u deze week kunt lezen in het Tijdschrift, toen al gepubliceerd zou zijn. Zij schrijven namelijk in hun klinische les dat er best argumenten kunnen zijn om toch af te zien van opereren na een heupfractuur bij een demente patiënt. Mutatis mutandis zijn zulke overwegingen ook relevant met betrekking tot andere behandelingen, zoals dialyse of chemotherapie. Het artikel past daarom ook goed in de huidige discussie over hoever wij moeten gaan met onze medische behandelingen in de eindfase van het leven. Helaas wordt deze discussie sterk ingekleurd door bespiegelingen over de kosten. Het zou beter zijn als wij hierin veel meer laten meespelen dat het niet alleen om de lengte van het leven gaat, maar ook om de kwaliteit daarvan. Een verantwoorde opinie daarover kan overigens alleen maar stoelen op gegevens uit gedegen onderzoek. We moeten immers niet hebben dat er weer protest komt omdat wijzelf nu eenmaal onvoldoende in staat zijn om de levenskwaliteit goed te kunnen beoordelen.