Verschillen in risicofactoren voor ziekte en in gezondheidsproblemen tussen kloosterlingen en de algemene bevolking in Nederland

– The aim of this study was to determine whether the austerely living Trappist and Benedictine monks have a lower prevalence of a number of risk factors and health problems than the general Dutch population.

A written questionnaire was submitted to monks of 7 monasteries. The response was 67 per cent (134 monks). The data were compared with data from the national Health Interview Survey of 1989, which used an almost identical questionnaire. Adjustment was made for differences in age and education.

Monks consume less alcohol and tobacco and have a more austere diet. Their average Quetelet index is lower. The prevalence of cardiovascular disease is lower. On the other hand, monks more often report a number of other chronic diseases, physical complaints, and problems with activities of daily life. They more often have contact with general practitioners and with consultants.

The lower prevalence of a number of risk factors among monks reflects their austere way of life. It is not certain whether the lower prevalence of cardiovascular diseases can be attributed to this way of life. The fact that, in general, health problems are more prevalent among monks suggests that changes in lifestyle do not necessarily lead to compression of morbidity.

Samenvatting

In dit onderzoek werd nagegaan of een aantal risicofactoren voor ziekte en een aantal gezondheidsproblemen onder sober levende monniken van de kloosterorden der Trappisten en Benedictijnen minder vóórkomen dan onder de algemene Nederlandse bevolking. Een schriftelijke vragenlijst werd toegestuurd aan monniken in 7 kloosters. De respons was 67 (134 monniken). Door de vraagstelling in de enquête zoveel mogelijk overeen te laten komen met de vraagstelling van de CBS-gezondheidsenquête 1989 werd het na correctie voor verschillen in leeftijd en opleiding mogelijk de uitkomsten te vergelijken met gegevens over de mannelijke Nederlandse bevolking.

Monniken dronken minder alcohol, rookten minder, volgden een soberder voedingspatroon, en hadden gemiddeld een lagere Quetelet-index. Hart- en vaatziekten kwamen onder hen minder vaak voor. Daarentegen rapporteerden zij meer gezondheidsklachten, meer problemen met algemene dagelijkse levensverrichtingen, en zeiden meer monniken chronische aandoeningen zoals gewrichtsslijtage te hebben. Ook wees in de richting van een minder goede gezondheid dat zij vaker contact hadden met huisarts en specialist dan mannen in de algemene bevolking.

Naast een lagere prevalentie van risicofactoren die met soberheid samenhangen, werd onder kloosterlingen een lagere prevalentie van hart- en vaatziekten geconstateerd. Dat een sobere levenswijze heeft bijgedragen tot de lagere prevalentie van hart- en vaatziekten kan echter niet met zekerheid gesteld worden. De overige resultaten wijzen in de richting van een minder goede gezondheid van kloosterlingen. Men kan dus niet zonder meer aannemen dat van veranderingen in levenswijze een compressie van morbiditeit moet worden verwacht.