Verminderde nierfunctie: denk aan exogene factoren

Background

Renal function is currently estimated using the Modification of Diet in Renal Disease (MDRD) formula, which is partly based on the serum creatinine level. Patients with impaired renal function are referred to nephrologists in accordance with the Dutch national transmural agreement for ‘Chronic renal impairment’.

Case description

A 54-year-old woman without significant history was referred to analyse a coincidentally found decline in the estimated glomerular filtration rate (eGFR). The patient had no complaints and used no medication except creatine supplements. Additional diagnostic testing showed no abnormalities. After cessation of creatine supplementation, the calculated renal function normalized.

Conclusion

Serum creatinine is a reflection of muscle mass. The use of creatine-containing dietary supplements, such as creatine ethyl ester, can influence serum creatinine levels and therefore the eGFR as calculated with the MDRD formula. The use of supplements deserves attention when taking the history.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Samenvatting

Achtergrond

Tegenwoordig wordt de nierfunctie geschat met de ‘Modification of diet in renal disease’(MDRD)-formule, die mede gebaseerd is op de serumcreatininewaarde. In de Landelijke transmurale afspraak ‘Chronische nierschade’ staat beschreven wanneer een patiënt met een verminderde nierfunctie naar de tweede lijn wordt verwezen.

Casus

Een 54-jarige vrouw met een blanco voorgeschiedenis werd verwezen vanwege een bij toeval gevonden verlaagde geschatte glomerulaire filtratiesnelheid (eGFR). Patiënte had geen klachten en gebruikte geen medicatie, behalve een creatinesupplement. Aanvullende diagnostiek leverde geen nieuwe gezichtspunten op. Nadat het creatinesupplement gestaakt was, normaliseerde de berekende nierfunctie.

Conclusie

De serumcreatininewaarde is een reflectie van de spiermassa. Het gebruik van creatinebevattende supplementen, zoals creatine-ethylester, kan de serumcreatininewaarde beïnvloeden en daardoor dus ook de eGFR zoals berekend met de MDRD-formule. Dit gebruik verdient dan ook de aandacht bij het afnemen van de anamnese.