Vergezicht vanuit mijn spreekkamer

Het moet helemaal anders. De zorg in ons land behoort tot de beste ter wereld, maar dreigt onbetaalbaar te worden. Steeds meer ouderen, steeds meer chronisch zieken, steeds meer schreeuwend dure medicijnen… het zijn de ingrediënten die dreigen ons zorgstelsel te doen bezwijken onder zijn eigen succes. En in een poging om nog enige grip op de zorg te houden is een systeem van regelgeving en controlemechanismen ontwikkeld, waaronder ook de zorgverleners lijken te bezwijken. Transparantie en het afleggen van verantwoording: niemand zal ertegen zijn, maar ze kunnen ontaarden in een woud van bureaucratie dat meer kwaad dan goed doet. Willen we de toekomst voor ons zorgstelsel behouden, dan moet het inderdaad anders.

In dit nummer doet Biesma een voorzet: ‘value-based healthcare’ (D2130). Een mooie, veelbelovende term, die echter ook klinkt als een open deur. Dit concept moet de medische wereld op zijn kop zetten. Betere zorguitkomsten tegen lagere kosten, concentratie van zorg, ziekenhuizen die thematischer werken, en een paradigmaverschuiving in de wetenschap: van ‘evidence-based medicine’ naar ‘quality-based medicine’. Want kwaliteit wordt leidend! Ook hier geldt: niemand zal er tegen zijn, wanneer dit ook werkelijk resulteert in (nog) betere zorg voor minder geld, tevreden zorgverleners en tevreden patiënten.

Toch lees ik het pleidooi van Biesma als een beeld van een toekomst die nog ver weg lijkt. Zeker, ook vandaag zijn er al goede initiatieven. De minister is niet meer van zins om slaafs de extreme, door de farmaceutische industrie opgelegde prijzen van geneesmiddelen te betalen en er lijkt serieus werk te worden gemaakt om de zorg te ‘ontregelen’. Maar het zal moeilijk blijven logge structuren en dominante ontwikkelingen van koers te doen veranderen. Ook in dit nummer staat een goed voorbeeld daarvan: een nieuw medicijn tegen osteoporose, effectief en wellicht een ultimum remedium voor een speciale groep patiënten… maar wel 100 keer zo duur als de gebruikelijke orale bisfosfonaten (D2578 en D2558).

Kwaliteit wordt leidend. Is dat echt een verandering in denken? Wellicht voor sommige segmenten in de zorg, maar ik hoop dat ik in mijn spreekkamer de kwaliteit van zorg voor mijn patiënten altijd al de hoogste prioriteit heb gegeven. En gelukkig hoeft in ons vak het leveren van kwaliteit niet altijd duur te zijn. Om fracturen te voorkomen is het signaleren van losliggende vloerkleedjes een stuk goedkoper dan het voorschrijven van een peperduur antiosteoporosepreparaat. En het beste medicijn voor een kind dat misselijk wordt van het gamen (D1760)? Gewoon lekker buitenspelen!