Verdrievoudigen die prijs

Op 28 augustus 2015 sprak NPO Radio 1 met Joost Zaat over dit redactioneel. Het interview is HIER te beluisteren.

21 euro zou een pakje sigaretten moeten kosten. Dat vindt een groep Britse artsen. Duur? Ja, natuurlijk is dat duur. Het is ook niet zielig voor rokers met weinig geld. Die leveren immers 18 al gezonde jaren in. Dat is pas zielig. Roken is een verslavingsziekte en levert ongelofelijk veel leed op: 13% van alle zorglast komt door roken. De Britse Cancer Taskforce bracht 19 juli een dik rapport uit over kankerpreventie en behandeling. Deze Taskforce roept de NHS en regering op om binnen 12 maanden een actieplan te formuleren waardoor binnen 4 jaar het aantal rokers daalt van 18 naar minder dan 13%. Een buitengewoon effectieve manier is het verhogen van de accijnzen. In Noorwegen kost een pakje 13 euro en zie, het percentage rokers is daar nu al 13%. Er is in Europa een bijna rechtlijnige relatie tussen de kosten per pakje en het aantal rokers. Hoe goedkoper, hoe meer rokers: in de Oekraïne kost een pakje 1,20 euro en rookt iets meer dan de helft. En bij ons? Een pakje kost iets minder dan 6 euro, 24% van de bevolking ouder dan 12 jaar rookt.

De aanwas aan jonge rokers kunnen we in onze spreekkamers niet stoppen. We kunnen hen wel behandelen, net als we andere verslavingen behandelen. Zelfs als rokers geen kind meer zijn maar oud en krakkemikkig (A9179). Als fanatici jagen we in onze spreekkamers op lage LDL-waarden, geven ouderen talloze pillen, maar vol inzetten op het stoppen van roken? Ho, maar.

Onze Engelse collega’s overwegen voor te stellen om roken te verbieden voor iedereen die geboren is na 2000. Dat is dapper, maar wellicht een stapje te ver. Het fors ophogen van de prijs kan echter snel en levert geen nadelige neveneffecten op, behalve boze winkeliers en een verontwaardigde tabakslobby. Noren gaan niet massaal naar Zweden om tabak in te slaan, dus de kans dat 15-jarige jongens opeens in België shag gaan halen lijkt me niet groot. Mijn zoon had niet gerookt als de tabak destijds veel duurder was geweest. Vrije keuze, zoals onze minister zegt? Onzin. We nemen ook maatregelen tegen cannabis, laten helmen opzetten en autogordels dragen. Er is echt geen enkel rationeel argument tegen een prijsverhoging te verzinnen.

De Tweede Kamer verwierp 2 juli een motie van D66 om verhoging van accijnzen te onderzoeken. VVD, PvdA, PVV en CDA waren zelfs daar tegen. De KNMG nam recent haar preventienota aan en heeft zich voorgenomen om stevig in te zetten om het terugdringen van roken. Als we nu eens mét alle dokters en verpleegkundigen het komende jaar stevig druk uitoefenen op deze labbekakkerige partijen om een pakje minimaal 15 euro te laten kosten? Op onze site hebben we alvast een poll gemaakt.