Variatie tussen waarnemers bij de toepassing van twee invaliditeitsschalen bij hartpatiënten

To examine the use of the Rankin scale for the assessment of disability in patients with ischaemic heart disease.

Setting

University Hospital Utrecht.

Design

Prospective interobserver study.

Patients and methods

Fifty-two outpatients with heart disease (previous myocardial infarction, angina or both) were separately interviewed by four physicians (residents or specialists), viz., two cardiologists and two neurologists. The degree of disability was recorded by each observer on two different scales: the modified Rankin scale, a six-point scale developed from a neurological background, and the four-point scale developed by the New York Heart Association (NYHA). The agreement rates for the observers (23 in all) were corrected for chance (kappa-statistics; maximum 1.0).

Results

Total agreement on both scales was found for six of the participating 51 patients and for 10 and 11 patients when the Rankin scale and the NYHA scale were considered separately. Kappa values were 0.21 for the Rankin scale and 0.24 for the NYHA scale. The weighted kappa values were 0.56 and 0.47, respectively. The agreement among neurologists and cardiologists was comparable.

Conclusion

The agreement rates of cardiologists and neurologists in the use of the Rankin scale and the NYHA scale in outpatients with heart disease are at best satisfactory. The good results of an earlier study with the Rankin scale in stroke patients were not achieved. This study indicates that the Rankin scale may be useful for the assessment of disability from heart disease particularly in patients with neurological disease, but there is room for further improvement.

Samenvatting

Doel

Het onderzoeken of de Rankin-schaal betrouwbaar is met betrekking tot het meten van invaliditeit ten gevolge van hartziekten.

Plaats

Academisch Ziekenhuis Utrecht, polikliniek Cardiologie.

Opzet

Prospectief onderzoek van de variatie tussen waarnemers.

Patiënten en methoden

Er werden 52 achtereenvolgende patiënten die de polikliniek Cardiologie bezochten, geselecteerd op basis van hun voorgeschiedenis. Zij hadden in het verleden een myocardinfarct doorgemaakt, hadden angina pectoris of behoorden tot beide categorieën. Iedere patiënt werd in beginsel door 4 onderzoekers beoordeeld, te weten 2 cardiologen of assistenten cardiologie en 2 neurologen of assistenten neurologie. Zij werden onafhankelijk beoordeeld met behulp van 2 schalen, de Rankin-schaal (6 punten) en de schaal van de New York Heart Association (NYHA; 4 punten). De overeenstemming tussen de waarnemers (in totaal 23) werd gecorrigeerd voor toeval (kappa-statistiek).

Resultaten

Volledige overeenstemming met betrekking tot beide schalen bestond bij 6 van de deelnemende 51 patiënten en met betrekking tot de Rankin-schaal en de NYHA-schaal bij respectievelijk 10 en 11 andere patiënten. Voor de Rankin-schaal waren de ongewogen en gewogen kappa-waarden respectievelijk 0,21 en 0,56 en voor de NYHA-schaal 0,24 en 0,47 (maximum 1,0). Er was een vergelijkbare overeenstemming onder neurologen en cardiologen.

Conclusie

Beoordeling van hartpatiënten met behulp van de Rankin-schaal en de NYHA-schaal gaf hoogstens een redelijke overeenstemming te zien tussen de waarnemers. Deze was minder groot dan in een reeds eerder uitgevoerd onderzoek bij patiënten met een herseninfarct. De Rankin-schaal lijkt bruikbaar bij het vaststellen van de invaliditeit als gevolg van hartziekten in het bijzonder bij patiënten met aandoeningen op neurologisch gebied, maar er is ruimte voor verbetering.