Variatie in aanmelding van vrije plaatsen door neonatale intensive-careafdelingen en consequenties voor doelmatigheid, rechtvaardigheid en kwaliteit van zorg

To determine whether the national information system on available beds in neonatal intensive care units (NICUs) leads to fair distribution and good efficiency and quality of care.

Setting

Two out of the ten NICUs in the Netherlands.

Design

Descriptive.

Methods

Data were gathered through observations and 18 interviews with among others neonatologists, gynaecologists and paediatricians. Another 19 doctors were interviewed by phone after a patient they had referred was refused. Interviews were analysed by means of Kwalitan, a computer programme for analysis of qualitative research.

Results

When a patient could not be admitted in his own region, the information system was often used to find out which NICUs had a bed available. Sometimes a NICU was called that, according to the information system, did not have a place available. Reasons were: the information was not up to date and not all available beds were reported. This last reason had to do with the wish to keep a bed free for patients from the NICU's own region. Because most doctors were aware of this, they sometimes negotiated about beds, which was time-consuming.

Conclusion

The information system was used often, but was working below optimal level, resulting in diminished efficiency. This was primarily caused by the priority given to patients of the own region, which had to do with quality of care considerations. The existing variation in use of the priority policy deserves attention from the viewpoint of procedural justice.

Samenvatting

Doel

Vaststellen of het landelijke informatiesysteem over beschikbare plaatsen op neonatale intensive-care-units (NICU's) leidt tot rechtvaardigheid, doelmatigheid en kwaliteit van zorg.

Plaats

Twee van de 10 NICU's in Nederland.

Opzet

Descriptief.

Methode

Gegevens werden verzameld door observaties en 18 interviews met onder anderen neonatologen, (verwijzende) gynaecologen en kinderartsen. Nog eens 19 artsen werden telefonisch geïnterviewd vanwege de weigering van een NICU een door hen aangemelde patiënt te plaatsen. Interviews werden geanalyseerd met behulp van een computerprogramma voor kwalitatief onderzoek.

Resultaten

Wanneer een patiënt in de eigen regio niet opgenomen kon worden, werd vaak het informatiesysteem geraadpleegd om te zien in welke NICU's plaats was. Desondanks werd soms een NICU gebeld die volgens het systeem geen plaats had. Als redenen hiervoor werden genoemd: de informatie was niet up-to-date of niet alle beschikbare plaatsen werden gemeld. Dit laatste had te maken met de NICU-wens om voor patiënten uit de eigen regio een plaats vrij te houden. Omdat de meeste verwijzers van dit beleid op de hoogte waren, werd soms nog onderhandeld over plaatsen, wat tijdrovend was.

Conclusie

Het informatiesysteem werd veel gebruikt, maar functioneerde niet optimaal, met als gevolg een verminderde doelmatigheid. Dit had vooral te maken met het voorrangsbeleid voor patiënten uit de eigen regio, waarbij overwegingen met betrekking tot de kwaliteit van zorg een rol speelden. De bestaande variatie in toepassing van het voorrangsbeleid verdient aandacht uit een oogpunt van procedurele rechtvaardigheid.