Van Sigmund naar EBM-psychiatrie

Psychiatrie was altijd al in. In de beeldvorming hebben psychiaters vaak een merkwaardige positie gehad: de eenogige, misantrope Sigmund uit de Volkskrant-strip en de kwaadaardige psychiater uit het Arkham Asylum in de Batmanstrips zijn daar mooie voorbeelden van. Serieus hoefde je ze niet te nemen. Hun diagnoses waren lang boterzacht en veranderden met de seizoenen, en effectief waren hun handelingen zelden. Prima lui om je tegen af te zetten dus. Als je in goeden doen was, ging je in analyse, maar verder bleven somatisch specialisten het liefst ver uit de buurt.

Deze week kunt u niet uit de buurt blijven, want het hele nummer gaat over psychiatrische stoornissen. We hadden het niet beter kunnen plannen. Twee weken geleden verdween met de psychoanalyse de sofa met het Perzisch kleedje uit het verzekeringspakket, en tot volgende week kunt u nog commentaar leveren op de nieuwe psychiatriebijbel, de DSM-V. Dat u dat wilt, lijkt ons niet waarschijnlijk, maar beide gebeurtenissen markeren een feit: psychiatrie is een normaal vak met een stevig, evidence-based fundament in de wetenschap. Het is nu in vanwege een goede reden.

Een groot deel van uw patiënten heeft een psychiatrische stoornis. Niet dat u de persoonlijkheidstoornissen uit het hoofd hoeft te kennen, maar u komt op de SEH wél een patiënt tegen met automutilatie (bl. 707) en bij de controle na een PCI blijkt mijnheer Schwellengrebel toch erg depressief te zijn en vraagt u zich af wat u daarmee moet (bl. 722).

Dit themanummer is voor een groot deel gebaseerd op onderzoekslijnen die in het ZonMW-programma ‘Geestkracht’ zijn uitgezet. We bieden u samen met onze gastredactie, bestaande uit Harry Rooijmans en Bert van Hemert (bl. 676), een uitgebreid overzicht van de psychiatrie, met onder andere goed opgezette trials, gedegen stand-van-zaken-artikelen, klinische lessen, een diagnose in beeld, nieuws en nog veel meer.

En natuurlijk, dit dikke nummer is niet alleen bedoeld voor psychiaters, maar ook voor álle niet-psychiaters in Nederland. Resultaten van onderzoek dat is uitgevoerd met aanzienlijke middelen uit de algemene subsidiepot moet volgens ons immers ook breed toegankelijk zijn.