Van gen naar ziekte; van een trombopoëtinereceptorgendefect naar congenitale amegakaryocytaire trombocytopenie

- Congenital amegakaryocytic thrombocytopenia (CAMT) is an uncommon cause of thrombocytopenia in children. CAMT is characterised by an isolated thrombocytopenia and the near absence of megakaryocytes in the bone marrow. The gene involved in the development of CAMT has recently been described. In a number of CAMT patients, mutations in the thrombopoietin (Tpo) receptor gene, c-mpl, were found to be the likely cause of the thrombocytopenia and the complete bone marrow failure that most patients develop. Measurement of Tpo plasma levels and a study of the megakaryocytopoiesis in vitro, may add to the diagnosis. At present the only curative treatment is allogeneic bone marrow transplantation.

Inleiding

de ziekte

Een niet vaak voorkomende oorzaak van trombocytopenie bij kinderen is congenitale amegakaryocytaire trombocytopenie (CAMT). CAMT wordt gekarakteriseerd door een geïsoleerde ernstige trombocytopenie en een bijna volledige afwezigheid van megakaryocyten in het beenmerg. CAMT ontwikkelt zich vaak tot een compleet beenmergfalen.

Bloedplaatjes worden gevormd door afsplitsing van celfragmenten vanuit hun voorlopercel, de megakaryocyt. Het hele proces van proliferatie en differentiatie van een stamcel tot megakaryocyt, leidend tot de afsplitsing van bloedplaatjes, wordt met name gestuurd door de groeifactor trombopoëtine (Tpo). De lever en in mindere mate de nier zorgen voor een constante productie van Tpo.

Tpo-plasmaspiegels worden gereguleerd via een feedbackmechanisme (figuur 1). In de circulatie wordt Tpo door bloedplaatjes gebonden en het nog vrij circulerende Tpo zal in het beenmerg de vorming van megakaryocyten induceren. Een afname van het aantal circulerende bloedplaatjes resulteert in een verhoging van de Tpo-plasmaspiegel, waardoor de vorming van megakaryocyten in…