Van gen naar ziekte; van BRCA1 of BRCA2 naar mammacarcinoom

- Hereditary breast cancer is a heterogeneous syndrome, both phenotypically and genetically. It affects about 5 of all breast cancer patients. The presence of ovarian cancer or breast cancer in males defines important subtypes. BRCA1 and BRCA2 are involved in all hereditary breast cancer syndromes in varying degrees. Both genes confer strongly elevated breast and ovarian cancer risks in mutation carriers, but these risks may be subject to modifying effects by other factors (genetic and/or environmental) at the individual level. In the Netherlands, DNA testing is offered under the national health insurance programme and has led to the identification of over 500 families with either a BRCA1 or BRCA2 mutation. The results of the test are being used widely by Dutch women in the decision for or against prophylactic surgery.

Inleiding

de ziekte

In Nederland wordt bij 1 op de 12 vrouwen vóór het 75e levensjaar borstkanker geconstateerd, en uiteindelijk overlijdt 1 op de 30 vrouwen hieraan. In de periode 1975-1995 steeg de incidentie ieder jaar met circa 1 en deze bedroeg in 1995 126 per 100.000 vrouwen. De carcinomen kunnen zowel vanuit het lobulaire als ductale melkklierepitheel ontstaan. Bij ongeveer 25 van alle patiënten wordt de aandoening gediagnosticeerd vóór de menopauze. De gemiddelde 10-jaarsoverleving na diagnose bedraagt inmiddels ongeveer 70. De behandeling bestaat uit een gemodificeerd radicale mastectomie (amputatie van de borst inclusief de fascie van de onder gelegen M. pectoralis major en okselklierdissectie) of een mammasparende procedure (lokale excisie van het maligne weefsel, okselklierdissectie en bestraling van de borst). Afhankelijk van de leeftijd van de patiënt, tumorkenmerken (Bloom Richardson-gradering, tumordiameter en aanwezigheid van oestrogeen- of progesteronreceptor) en lymfeklierstatus volgt een adjuvante behandeling met chemotherapie en/of hormonale therapie. Vroegtijdige…